Rajarshi Shahu Maharaj Punyatithi (PC - File Images)

Rajarshi Shahu Maharaj Punyatithi 2024 Date: दलित आणि शोषित वर्गाचे दु:ख समजून त्याचे निराकरण करणाऱ्या छत्रपती शाहू महाराजांची पुण्यतिथी  दरवर्षी ६ मे रोजी असते. छत्रपती शाहू महाराज मराठा भोसले घराण्याचे राजा आणि कोल्हापूरच्या भारतीय संस्थानाचा महाराजा होते. खते लोकशाहीवादी आणि समाजसुधारक म्हणून त्यांची ओळख होती. 26 जून 1874 रोजी जन्मलेल्या छत्रपती शाहू महाराजांना दलितांच्या समस्या जवळून माहीत होत्या आणि त्यांच्या मदतीसाठी ते सदैव तत्पर असत. त्यांनी दलित वर्गातील मुलांना मोफत शिक्षण दिले आणि गरीब बाहेरील विद्यार्थ्यांसाठी वसतिगृहेही उभारली.

दलितांच्या उत्थानासाठी कार्य करणाऱ्या शाहू महाराजांनी समाजात प्रचलित असलेल्या बालविवाहासारख्या दुष्कृत्यांवर बंदी आणून पुनर्विवाहाला कायदेशीर मान्यता दिली. छत्रपती शाहू महाराज हे असे महान व्यक्तिमत्व होते की ज्यांच्या मनात समाजातील कोणत्याही वर्गाविषयी द्वेष नव्हता, त्यामुळेच प्रत्येक वर्गातील लोक त्यांच्या पुण्यतिथीनिमित्त त्यांना अभिवादन करतात .

1894 ते 1922 या काळात छत्रपती शाहूजी महाराजांनी कोल्हापूरवर राज्य केले. या 28 वर्षांत त्यांनी आपल्या साम्राज्यात अनेक सामाजिक सुधारणा  केल्या. त्यांनी लोकांचे प्रबोधन करण्याची मोहीम सुरू केली. अनेक शैक्षणिक कार्यक्रम सुरू केले. त्यांनी पांचाळ, देवदान्य, नाभिक, शिंपी, ढोर-चांभार, मुस्लिम, जैन, ख्रिश्चन अशा विविध धर्म आणि जातींसाठी वसतिगृहे बांधली. मागास जातीतील गरीब पण हुशार विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती सुरू केली. सर्वांसाठी सक्तीचे पण मोफत शिक्षण सुरू केले. गावप्रमुख किंवा पाटलांना चांगले प्रशासक बनवण्यासाठी त्यांनी विशेष शाळाही सुरू केल्या अशा या महान राजाच्या स्मृतीस विनम्र अभिवादन!