Indian Writer Geetanjali Shree (PC - wikimedia commons)

International Booker Prize: हिंदी साहित्यिक गीतांजली श्री (Geetanjali Shree) यांनी इतिहास रचला आहे. प्रथमच हिंदी कादंबरी 'टॉम्ब ऑफ सँड' (Tomb Of Sand Novel) ला बुकर पारितोषिक (International Booker Prize)मिळाले आहे. ही कादंबरी हिंदीत रेत की समाधी (Ret Ki Samadhi) या नावाने प्रकाशित झाली होती. ज्याचा अमेरिकन अनुवादक डेझी रॉकवेल (American Translator Daisy Rockwell) यांनी इंग्रजीत केला होता. या कादंबरीला त्याने टॉम्ब ऑफ सॅन्ड असे नाव दिले होते.

आंतरराष्ट्रीय बुकर पारितोषिक मिळालेल्या जगातील 13 पुस्तकांपैकी हे एक आहे. हा पुरस्कार जिंकणारे हे पहिले हिंदी भाषेतील पुस्तक आहे. या पुस्तकासाठी गीतांजली श्री यांना गुरुवारी लंडनमध्ये पुरस्कार मिळाला. गीतांजली श्री यांना 5 हजार पौंड बक्षीस रक्कम मिळाली. जी त्या डेझी रॉकवेलसोबत शेअर करणार आहे. (हेही वाचा - अभिनेते सतीश कौशिक यांनी एअरलाइनवर केले गंभीर आरोप, म्हणाले- 'पैसे कमवण्याचा चुकीचा मार्ग')

दरम्यान, 1947 मध्ये भारत आणि पाकिस्तानच्या फाळणीनंतर पती गमावलेल्या 80 वर्षीय विधवेची कथा या कादंबरीत आहे. त्यानंतर ती डिप्रेशनमध्ये जाते. खूप संघर्षानंतर, तिने तिच्या नैराश्यावर मात केली आणि फाळणीच्या वेळी मागे राहिलेल्या भूतकाळाला तोंड देण्यासाठी पाकिस्तानला जाण्याचा निर्णय घेतला. राजकमल प्रकाशनाने प्रकाशित केलेले 'रेत की समाधी' हे पहिले हिंदी पुस्तक आहे. या पुस्तकाने आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्काराच्या लांबलचक आणि शॉर्टलिस्टमध्ये स्थान मिळवले.

न्यायमूर्तींच्या पॅनेलचे अध्यक्ष असलेले अनुवादक फ्रँक वाईन यांनी सांगितले की, अत्यंत उत्कट चर्चेनंतर न्यायाधीशांनी 'टॉम्ब ऑफ सॅन्ड' या शीर्षकाला बहुमताने मत दिले. ही कादंबरी भारतच्या फाळणीवर आधारित आहे. जी आपल्याला मोहकता, करुणा तरुण वय, स्त्री-पुरुष, कुटुंब आणि राष्ट्र अनेक आयामांमध्ये घेऊन जाते. वाईनने सांगितले की, त्याला अत्यंत क्लेशकारक घटनांचा सामना करावा लागला. परंतु, हे एक विलक्षण अविश्वसनीय पुस्तक आहे.