Mumbai-Nagpur Samruddhi Expressway

महाराष्ट्राच्या पायाभूत सुविधा विकासातील एक ऐतिहासिक टप्पा गाठत, 701 किलोमीटर लांबीच्या हिंदुहृदयसम्राट बाळासाहेब ठाकरे महाराष्ट्र समृद्धी महामार्गाचा (Mumbai-Nagpur Samruddhi Expressway) अंतिम 76 किलोमीटरचा टप्पा 5 जून 2025 रोजी अधिकृतपणे खुला झाला. नाशिकमधील इगतपुरी ते ठाणे जिल्ह्यातील आमणे या टप्प्याचे उद्घाटन मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते झाले. यावेळी उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे आणि अजित पवार उपस्थित होते. उद्घाटनानंतर, फडणवीस यांनी स्वतः गाडी चालवत शिंदे आणि पवार यांच्यासह या मार्गावर चाचणी सवारी केली, ज्यामुळे हा क्षण प्रतीकात्मक आणि संस्मरणीय ठरला.

या संपूर्ण मार्गामुळे मुंबई आणि नागपूर यांच्यातील प्रवासाचा वेळ 16-18 तासांवरून अवघ्या 8 तासांवर आला आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्रातील दळणवळण आणि आर्थिक विकासाला मोठी चालना मिळेल. समृद्धी महामार्ग हा मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या संकल्पनेतून 2015 मध्ये साकार झाला. 55,000 कोटी रुपये खर्चाच्या या महत्वाकांक्षी प्रकल्पाची निर्मिती महाराष्ट्र राज्य रस्ते विकास महामंडळाने (MSRDC) केली. 701 किलोमीटरचा हा प्रवेश-नियंत्रित सहा-मार्गी (8 मार्गांपर्यंत विस्तारक्षम) मार्ग 10 जिल्हे आणि 390 गावांना जोडतो.

Mumbai-Nagpur Samruddhi Expressway

हा प्रकल्प 16 टप्प्यांत पूर्ण झाला, आणि यापूर्वीच्या टप्प्यांचे उद्घाटन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (नागपूर ते शिर्डी, डिसेंबर 2022), तत्कालीन मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे (शिर्डी ते भरवीर, मे 2023), आणि एमएसआरडीसी मंत्री दादा भुसे (भरवीर ते इगतपुरी, मार्च 2024) यांनी केले होते. आता 5 जून 2025 रोजी इगतपुरी येथे आयोजित भव्य समारंभात अंतिम 76 किलोमीटरच्या टप्प्याचे उद्घाटन झाले. हा टप्पा 1,182 कोटी रुपये खर्चाने एमएसआरडीसी आणि राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरण (NHAI) यांच्या संयुक्त सहकार्याने बांधला गेला.

यात इगतपुरी, शहापूरमधील कुटघर आणि ठाणे येथील आमणे येथे तीन प्रमुख इंटरचेंज आणि 7.8 किलोमीटर लांबीचा देशातील सर्वात लांब रस्ता बोगदा समाविष्ट आहे. या बोगद्यामुळे कसारा घाटातील 450 मीटर उंचीचा प्रवास 160 मीटरपर्यंत कमी झाला आहे, आणि इगतपुरी ते आमणे दरम्यानचा प्रवासाचा वेळ 90 मिनिटांवरून 40 मिनिटांवर आला आहे.

Devendra Fadnavis Drives On Samruddhi Expressway: 

हा महामार्ग 150 किमी/तास वेगाने वाहन चालवण्यासाठी डिझाइन केला आहे, आणि यात आधुनिक पायाभूत सुविधांचा समावेश आहे. यामध्ये 33 प्रमुख पूल, 274 लहान पूल, 65 उड्डाणपूल, 6 बोगदे, आणि 100 हून अधिक वन्यजीवांसाठी अंडरपास आणि ओव्हरपास यांचा समावेश आहे. तानसा, कटेपुर्णा आणि करंजा-सोहोळ या तीन वन्यजीव अभयारण्यांमधून मार्ग जात असल्याने, पर्यावरण संरक्षणासाठी 11.5 लाख झाडे आणि 22.34 लाख झुडपे लावण्यात आली आहेत. तसेच, 203 मेगावॅट वीज निर्मिती करणारी सौरऊर्जा यंत्रणा आणि रस्त्याच्या कडेला वाय-फाय आणि टेलिफोन कनेक्टिव्हिटी यासारख्या सुविधा प्रवाशांच्या सोयीसाठी उपलब्ध आहेत. (हेही वाचा: Mumbai-Pune Expressway: प्रवाशांना दिलासा! लवकरच मुंबई-पुणे एक्सप्रेसवेचा 10 पदरी सुपर हायवेमध्ये विस्तार होणार; वाहतूक कोंडी कमी करण्यासाठी सरकारची योजना)

समृद्धी महामार्ग नागपूर, वर्धा, अमरावती, वाशिम, बुलढाणा, जालना, औरंगाबाद, नाशिक, अहमदनगर आणि ठाणे या 10 जिल्ह्यांना थेट जोडतो, तर 14 अन्य जिल्ह्यांना फीडर रस्त्यांद्वारे जोडतो. यामुळे मराठवाडा आणि विदर्भातील आर्थिक विकासाला चालना मिळेल. जवाहरलाल नेहरू पोर्ट ट्रस्ट (JNPT) ते मिहान (नागपूर) यांना जोडणारा हा मार्ग राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापारासाठी जलद लॉजिस्टिक्स गेटवे म्हणून काम करेल. हा मार्ग मुंबई-वडोदरा द्रुतगती मार्गाशी आमणे येथे जोडला जाईल, आणि भविष्यात वडपे इंटरचेंज पूर्ण झाल्यावर कल्याण, डोंबिवली, वसई, विरार, पनवेल आणि नवी मुंबई येथून सहज प्रवेश मिळेल.