World Environment Day 2024: नैसर्गिक संतुलित आहार आणि जीवनशैली कशी स्वीकाराल? जागतिक पर्यावरण दिन निमित्त घ्या जाणून

पर्यावरणीय गंभीर समस्यांबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी दरवर्षी 5 जून रोजी जागतिक पर्यावरण दिन (World Environment Day) साजरा केला जातो. हा दिन दरवर्षी वेगवेगळी संकल्पना घेऊन साजरा होता. यंदाच्या वर्षी "आमची जमीन,आमचे भविष्य," या संकल्पनेवर पर्यावरण दिन साजरा होतो आहे. जगभराध्ये होत असलेले 'क्लायमेट चेंज' आव्हान ठरते आहे. म्हणूनच असे विशेष दिवस (WED) साजरा करण्याची जबाबदारी दिवसेंदिवस अधीक वाढते. अन्नाची नासाडी, लोकसंख्या वाढ, तीव्र औद्योगिकीकरण आणि शहरीकरण यासारख्या जागतिक पर्यावरणीय आव्हानांमुळे जागतिक तापमानवाढ वाढली आहे. अभूतपूर्व दुष्काळ, वादळ आणि उष्णतेच्या लाटा यासह अत्यंत हवामान परिस्थितीमुळे आपल्या हवामान आणि अन्न उत्पादनासाठी महत्त्वपूर्ण धोके निर्माण होतात. तथापि, साध्या, पर्यावरणपूरक संतुलित आहार (Balanced Diet) आणि जीवनशैली (Healthy Lifestyle) यांद्वारे सकारात्मक बदल अजूनही शक्य आहेत. म्हणूनच येथे सात सवयी विचारात घेतल्या आहेत. ज्यामुळे सृष्टीच्या संवर्धनासाठी पर्यावरणपूरक आहार आणि जीवनशैली स्वीकारण्यास करती मदत.

ऑर्गेनिक व्हा:

सेंद्रिय खाद्यपदार्थ कृत्रिम खते आणि कीटकनाशकांशिवाय पिकवले जातात. माती आणि जल संवर्धनाला प्रोत्साहन देतात आणि प्रदूषण कमी करतात. अनेकदा जास्त खर्चिक असलीतरी, सेंद्रिय शेती पर्यावरणीय संतुलन आणि जैवविविधतेला आधार देते. (हेही वाचा, World Environment Day: नरेंद्र मोदी यांच्याकडून जागतिक पर्यावरण दिनानिमित्त 'एक पेड माँ के नाम' मोहिमेची सुरुवात)

उरलेले वापरा:

अन्नाचा अपव्यय ही जागतिक समस्या आहे. दरवर्षी अब्जावधी टन अन्न टाकून दिल जाते. भविष्यातील जेवणासाठी उरलेल्या वस्तूंचा वापर करून कचरा कमी केल्याने तुमचे कार्बन फूटप्रिंट कमी होण्यास आणि हरितगृह वायूचे उत्सर्जन कमी होण्यास मदत होते. (हेही वाचा, World Environment Day 2024: 5 जूनला का साजरा केला जातो जागतिक पर्यावरण दिन; पहा यंदाची थीम, महत्त्व, इतिहास!)

स्वतःचे अन्न वाढवा:

घरगुती बागकाम हे तुमच्या उत्पादनाच्या वाहतुकीमध्ये जीवाश्म इंधनाचा वापर कमी करून तुमचा कार्बन फूटप्रिंट कमी करते. हे कंपोस्टिंग आणि शाश्वत माती पद्धतींना देखील प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे स्वयं-शाश्वत चक्रात योगदान होते. (हे ही वाचा : पर्यावरण संवर्धन करण्यासाठी 5 सोप्या टीप्स, व्यक्तिगत आयुष्यातही वापरू शकता.)

वेष्टनातील पदार्थ टाळा:

प्रदूषणात प्लास्टिक पॅकेजिंग उद्योगाचा मोठा वाटा आहे. पर्यावरणावरील प्रभाव कमी करण्यासाठी साधे उत्पादन, पुन्हा वापरता येण्याजोग्या बाटल्या आणि ताजे तयार केलेले पदार्थ निवडा.

हंगामी खा:

हंगामी उत्पादन ताजे, चविष्ट आणि अधिक पौष्टिक असते, त्यांना कमी रसायने आणि संरक्षकांची आवश्यकता असते. स्थानिक शेतीला पाठिंबा दिल्याने पर्यावरणीय प्रभाव कमी होतो आणि स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळते. म्हणूनच हंगामी म्हणजेच ऋतुमानानुसार आहाराला प्राधान्य देणे आवश्यक ठरते.

स्थानिकच खा:

स्थानिक पातळीवर उत्पादित केलेले पदार्थ दीर्घ-अंतराच्या वाहतुकीशी संबंधित ऊर्जा वापर आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करतात. स्थानिक पदार्थ अनेकदा ताजे आणि अधिक पौष्टिक असतात.

कच्चे खा:

अधूनमधून तुमच्या आहारात कच्च्या पदार्थांचा समावेश केल्याने स्वयंपाकाच्या उपकरणांमध्ये वापरण्यात येणारी ऊर्जा वाचते, तुमचा पर्यावरणीय प्रभाव कमी होतो. त्यासाठी कच्च्या भाज्या, फळे, कंदमुळे, दूध, मोड आलेली कडधान्ये यांना आपण प्रादान्य देऊ शकता.

तुमचा आहार आणि अन्नाची निवड 'अर्थ'पूर्ण बदल घडवून आणू शकतात, निरोगी आयुष्यासाठी योगदान देऊ शकतात. तुमचा इको-फ्रेंडली फूड प्रवास आजच सुरू करा आणि शाश्वत भविष्य साजरे करा. पर्यावण दिन 2024 निमित्त आपणास खूप खूप शुभेच्छा!

दरम्यान, पर्यावरण दिनानिमित्त यंदाच्या वर्षीची संकल्पना जमीन पुनर्संचयित करणे, वाळवंटीकरण आणि दुष्काळाची तीव्रता कमी करणे यावर भर देते. जी जगभरातील पर्यावरणीय प्रणालींचे संरक्षण आणि पुनरुज्जीवन करण्याची तातडीची गरज अधोरेखित करते. शाश्वत विकास उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी हे प्रयत्न आवश्यक आहेत, कारण मानवतेचे, पर्यावरणाचे आणि अर्थव्यवस्थेचे कल्याण जबाबदार नैसर्गिक संसाधन व्यवस्थापनावर अवलंबून आहे.