Cyber Crime (फोटो सौजन्य - Pixabay)

Online Fraud Helpline Number: सायबर गुन्ह्यांमध्ये (Cyber Crime) दिवसेंदिवस वाढ होत आहे. दररोज अनेकजण याला बळी पडतात. हॅकर्स लोकांची बँक खाती एका मिनिटात खाली करतात. सायबर फसवणूक (Cyber Fraud) रोखण्यासाठी सरकारकडून अनेक पावले उचलली जात आहेत. फसवणूक झालेल्या लोकांसाठी गृह मंत्रालयाने हेल्पलाइन क्रमांक (Online Fraud Helpline Number) जारी केला आहे. या क्रमांकावर तक्रार केल्यानंतर तुम्हाला तुमच्यासोबत झालेल्या फसवणुकीची माहिती द्यावी लागेल. त्यानंतर सायबर क्राइम सेल त्यावर कारवाई करेल.

हेल्पलाइन क्रमांक -

तुम्हीही याआधी कोणत्याही प्रकारच्या सायबर फसवणुकीला बळी पडला असाल तर तुम्ही या क्रमांकावर सहज संपर्क साधू शकता. अनोळखी लिंकवर क्लिक करून अनेक वेळा आपण फसवणुकीचे बळी ठरतो. याशिवाय हॅकर्स UPI लिंकवर क्लिक करून बँक खातीही हॅक करतात. या हेल्पलाइनद्वारे आतापर्यंत कोट्यवधी लोकांना त्यांचे पैसे परत मिळाले आहेत. या नंबरवर तुमच्याकडून बँकेशी संबंधित कोणतीही वैयक्तिक माहिती विचारली जात नाही. (हेही वाचा - पार्ट टाईम जॉबच्या आहारी गेलेल्या तरुणाला 61 लाखांचा गंडा, बंगळुरुमधील घटना)

दरम्यान, गृह मंत्रालयाने हेल्पलाइन क्रमांक 1930 जारी केला आहे. हा राष्ट्रीय सायबर क्राईम हेल्पलाइन क्रमांक आहे. यावर तुम्हाला तुमचा मोबाईल नंबर, नाव, व्यापाऱ्याचे नाव (ज्यांच्या खात्यात रक्कम डेबिट झाली आहे) इत्यादी माहिती द्यावी लागेल. (हेही वाचा - Pune Cyber Crime: पार्ट टाईम जॉबच्या नादात पोलिस हवालदाराने गमावले 5 लाख, पुण्यातील घटना)

तथापी, डेबिट कार्ड किंवा क्रेडिट कार्डद्वारे फसवणूक झाल्यास, तुम्हाला कार्ड नंबर, व्यवहाराचा स्क्रीन शॉट किंवा फसवणुकीशी संबंधित कोणतेही दस्तऐवज प्रदान करावे लागतील. ही सर्व माहिती दिल्यानंतर तुमच्या फोन आणि ई-मेल सिस्टममध्ये लॉग-इन आयडी किंवा पावती क्रमांक येईल. तक्रार दाखल झाल्यानंतर त्यावर कारवाई सुरू होते.

सायबर फसवणूक कशी टाळावी -

  • तुम्ही तुमच्या बँक खात्याचा तपशील प्रत्येक शॉपिंग वेबसाइटला देऊ नका. तुम्हाला ऑनलाइन शॉपिंग करायला आवडत असेल तर तुमच्या कार्डचा तपशील सर्व वेबसाइटवर द्या.

  • तुम्ही तुमचा पासवर्ड वेळोवेळी बदलला पाहिजे. याशिवाय तुम्ही एक युनिक पासवर्ड सेट करता. एक युनिक पासवर्ड तुमचे खाते अधिक सुरक्षित करतो.

  • तुम्हाला कस्टमर केअरच्या नावाने कोणताही कॉल आल्यास त्यांना कधीही OTP, बँक खाते, डेबिट क्रेडिट कार्ड इत्यादी कोणतीही माहिती देऊ नका. हे फसवणूक कॉल देखील असू शकतात.

  • तुम्ही तुमच्या कार्डचा पिन किंवा ओटीपी कधीही कोणाशीही शेअर करू नका. अनेक वेळा लोक त्यांचा पिन शेअर केल्यानंतर त्यांची फसवणूक होते.

  • अनोळखी लिंक असलेले अनेक प्रकारचे मेसेज फोनवर येतात. त्या लिंक्सवर कधीही क्लिक करू नका. ही फिशिंग लिंक देखील असू शकते.

याशिवाय, UPI अॅप्सवर सर्व खाती लिंक करू नका. यूपीआयवर केवळ एक खाते लिंक करा आणि त्यात ठराविक रक्कम ठेवा. तुम्ही UPI अॅप्समध्ये खात्याचे सर्व तपशील दिल्यास त्यामुळे फसवणूक होण्याची शक्यता वाढू शकते.