What is Artificial Intelligence: आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस म्हणजे काय? त्याचा कुठे होतो वापर

आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (Artificial Intelligence), काही लोक याला एआय (AI) बोलतात. एआय म्हणजे मशीन्समधील मानवी बुद्धिमत्तेच्या अनुकरणाचा संदर्भ वापरुन केली जाणारी कृती. ज्यामध्ये विविध कार्ये करण्यासाठी प्रोग्राम केले असतात. ज्यांना सामान्यत: मानवी बुद्धिमत्तेची आवश्यकता असते. यामध्ये शिकणे, समस्या सोडवणे, नमुना ओळखणे, निर्णय घेणे आणि भाषा समजणे यासारखी कार्ये करण्यास सक्षम संगणक प्रणाली विकसित करणे अपेक्षीत आहे. अनेकांना प्रश्न पडतो की, आर्टिफिशियल इंटेलिजेन्स (What is Artificial Intelligence) म्हणजे नेमके काय?

सर्वसाधारणपणे AI चे दोन प्रकारांमध्ये वर्गीकरण केले जाऊ शकते. नॅरो AI आणि सामान्य किंवा जनरल AI. नॅरो एआय, ज्याला कमकुवत एआय देखील म्हणतात. हा मर्यादित डोमेनमध्ये विशिष्ट कार्ये करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. हे आज विविध अनुप्रयोगांमध्ये वापरले जात आहे. जनरल AI कडे मानवी स्तरावरील बुद्धिमत्ता असते आणि ती मानव करू शकणारे कोणतेही बौद्धिक कार्य हाताळू शकते. जनरल AI अजूनही मोठ्या प्रमाणावर विज्ञान कल्पनेच्या क्षेत्रात आहे आणि पूर्णपणे साकार झालेले नाही. (हेही वाचा, Gmail ‘Help Me Write’ फीचर आता Android, iOS वर उपलब्ध, पण कोणासाठी? घ्या जाणून)

Artificial Intelligence चा वापर कोठे होतो?

Healthcare: AI चा वापर रोगांचे निदान, वैद्यकीय प्रतिमांचे विश्लेषण, औषध शोध आणि वैयक्तिक औषधांसाठी केला जातो.

Finance: AI अल्गोरिदम फसवणूक शोधणे, अल्गोरिदमिक ट्रेडिंग, जोखीम मूल्यांकन आणि क्रेडिट स्कोअरिंगसाठी वापरले जातात.

Transportation: सेल्फ-ड्रायव्हिंग कार आणि स्वायत्त वाहने यांना दिशादर्शन, घटना, चिन्हे, दृश्ये ओळखणे आणि निर्णय घेण्यासाठी अनेक गोष्टी AI वर अवलंबून असतात

Manufacturing: AI चा वापर प्रक्रिया ऑप्टिमायझेशन, गुणवत्ता नियंत्रण, भविष्यसूचक देखभाल आणि रोबोटिक ऑटोमेशनसाठी केला जातो.

Customer Service: AI-शक्तीवर चालणारे चॅटबॉट्स आणि आभासी सहाय्यक ग्राहकांना स्वयंचलित समर्थन देऊन आणि प्रश्नांची उत्तरे देऊन मदत करतात.

Natural Language Processing: AI मशीन्सना मानवी भाषा समजण्यास आणि त्यावर प्रक्रिया करण्यास सक्षम करते. व्हॉइस असिस्टंट्स, भाषांतर, भावना विश्लेषण आणि मजकूर निर्मिती सुलभ करते.

Gaming: AI तंत्रांचा वापर गेममध्ये बुद्धिमान विरोधक विकसित करण्यासाठी आणि गेमिंग अनुभव सुधारण्यासाठी केला जातो.

Education: AI चा वापर अ‍ॅडॉप्टिव्ह लर्निंग प्लॅटफॉर्म, बुद्धिमान शिकवणी प्रणाली आणि शैक्षणिक सामग्री निर्मितीमध्ये केला जातो.

Cybersecurity: AI सायबर धोके ओळखण्यात आणि प्रतिबंधित करण्यात, विसंगती शोधण्यात आणि नेटवर्क सुरक्षा वाढविण्यात मदत करते.

Smart Homes and Internet of Things (IoT): AI घरे आणि Internet of Things (IoT) नेटवर्कमधील विविध उपकरणे आणि प्रणालींचे ऑटोमेशन आणि नियंत्रण सक्षम करते.

वर दिलेली केवळ एआयची काही उदारणे आहेत. विद्यमान काळात एआयवर प्रचंड काम सुरु असून लवकच ते विस्तारीत रुपात आपल्या समोर येणार आहे. एआयबाबत जगभरातील अनेक मान्यवरांनी संमिश्र प्रतिक्रिया दिली आहे. अनेकांना वाटते एआय हे मानवी बुद्धीमत्तेला आव्हान ठरेल. काहींना वाटते त्यामुळे मानवाचे काम प्रचंड हालके होईल.