Deaths Due to Heart Ailments: महाराष्ट्रात 2022 मध्ये 200 हून अधिक मुलांचा हृदयविकाराने मृत्यू

महाराष्ट्रात 2022 मध्ये, 14 वर्षांखालील 253 मुलांचा हृदयाशी संबंधित आजारांमुळे (Heart-Related Ailments) मृत्यू झाला आहे. ही आकडेवारी राज्याच्या आरोग्य विभागाने दिली आहे. भारतात, दरवर्षी दोन लाखांहून अधिक मुले जन्मजात हृदयविकारांसह जन्माला येतात आणि त्यापैकी तब्बल 20% मुलांना त्यांच्या आयुष्याच्या पहिल्या वर्षातच जीवनरक्षक गोष्टींवर अवलंबून राहावे लागते. तज्ञांच्या मते, हे आजार एकतर जन्मजात किंवा अधिग्रहित दोष आहेत, जे जन्माच्या वेळी उपस्थित असलेल्या संरचनात्मक विकृती आहेत ज्यामुळे हृदयाच्या कार्यावर परिणाम होतो.

मुलांमधील या वैद्यकीय विसंगती रक्तप्रवाहात अडथळा आणू शकतात किंवा हृदयाची अनियमित लय होऊ शकतात, ज्यामुळे मुलांना हृदयविकाराचा झटका येण्याची शक्यता असते. शिवाय, अस्वास्थ्यकर जीवनशैली, दुय्यम धुराचा संपर्क, मादक पदार्थांचे सेवन आणि शारीरिक हालचालींचा अभाव यामुळे मुलांमध्ये हृदयविकाराचा धोका वाढतो. अधिकृत आकडेवारीनुसार, संपूर्ण महाराष्ट्रात 2022 मध्ये हृदयविकारामुळे एकूण 7.8 लाख मृत्यूची नोंद झाली आहे. मात्र, केवळ 3.06 लाख प्रकरणांमध्ये मृत्यूचे कारण वैद्यकीयदृष्ट्या प्रमाणित केले जाऊ शकते. (हेही वाचा: Deaths Due to Heart Disease: मुंबईत 2022 मध्ये दर चौथा मृत्यू हा हृदयविकारामुळे; BMC ने जाहीर केली धक्कादायक आकडेवारी)

तपशीलवार स्पष्टीकरण देताना, ज्येष्ठ हृदयरोगतज्ज्ञ डॉ अनिल शर्मा म्हणाले की, ‘मातेचे कुपोषण, काही औषधे, किरणोत्सर्गाच्या संपर्कात येणे आणि अनुवांशिक सूक्ष्म उत्परिवर्तन यासारखे घटक मुलांमध्ये हृदयविकाराच्या समस्यांचे काही कारण आहेत. तथापि, जन्मजात हृदयविकारांचे भयावह प्रमाण हे एक संकट आहे ज्यावर त्वरित लक्ष देण्याची गरज आहे. बालरोग हृदय उपचार केंद्रांची गरज आणि त्यांची प्रत्यक्ष उपलब्धता यामधील अंतर भरून काढणे हे आणखी एक आव्हान आहे.’

नारायणा हेल्थचे संस्थापक आणि अध्यक्ष डॉ. देवी प्रसाद शेट्टी यांनी यशस्वी परिणामाची गुरुकिल्ली म्हणून लवकर निदान आणि उपचारांच्या गरजेवर भर दिला. कारण जन्मजात हृदय दोषांचे निदान करण्यात कोणताही विलंब केवळ उपचार अधिक जटिल बनवतो. ते म्हणाले, ‘लहानपणापासूनच चांगल्या आहाराच्या सवयींसह निरोगी आणि सक्रिय जीवनशैली अंगीकारण्याचे महत्त्व भविष्यात जेव्हा ही मुले प्रौढ होतात तेव्हा हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधीचे आरोग्य चांगले ठेवण्यास मदत होते.’