Israel-Iran Conflict

मध्यपूर्वेतील इस्रायल (Israel) आणि इराण (Iran) यांच्यातील तणाव 13 जून 2025 रोजी नव्या उंचीवर पोहोचला, जेव्हा दोन्ही देशांनी एकमेकांवर क्षेपणास्त्र हल्ले केले. इस्रायलने इराणच्या अण्वस्त्र संशोधन केंद्रे आणि लष्करी तळांवर हवाई हल्ले केल्यानंतर इराणने प्रत्युत्तरादाखल तेल अवीव आणि जेरुसलेमवर शेकडो बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे डागली. इस्रायल डिफेन्स फोर्सेसने (IDF) शनिवारी सांगितले की, आतापर्यंत इराणने दोन बॅरेजमधून इस्रायलवर सुमारे 150 बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे डागली आहेत,

या हल्ल्यांमुळे तेल अवीवमध्ये प्रचंड स्फोट झाले, तर तेहरानमधील नागरी आणि लष्करी ठिकाणांवरही मोठे नुकसान झाले. इराणच्या दाव्यानुसार, इस्रायलच्या हल्ल्यात 78 जण ठार आणि 320 हून अधिक जखमी झाले, तर तेल अवीवमधील हल्ल्यात किमान 1 महिला ठार आणि 40 हून अधिक जण जखमी झाले. या घटनेने जागतिक स्तरावर युद्धाची भीती निर्माण झाली आहे.

13 जून 2025 रोजी पहाटे, इस्रायलने ‘ऑपरेशन रायझिंग लायन’ नावाने इराणच्या अण्वस्त्र आणि लष्करी ठिकाणांवर हवाई हल्ले सुरू केले. इस्रायलचे पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांनी सांगितले की, इराणच्या अण्वस्त्र कार्यक्रमाला आळा घालणे आणि त्यांच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र कारखान्यांचा नाश करणे हा या हल्ल्यांचा उद्देश होता. इस्रायलच्या लढाऊ विमानांनी आणि ड्रोननी नतांझ येथील अण्वस्त्र संवर्धन केंद्र, इस्फहानमधील संशोधन केंद्र आणि फोर्डो येथील इंधन संवर्धन संयंत्रावर हल्ले केले.

याशिवाय, तेहरानजवळील लष्करी तळ आणि हवाई संरक्षण यंत्रणाही उद्ध्वस्त करण्यात आल्या. या हल्ल्यात इराणच्या इस्लामिक रिव्होल्युशनरी गार्ड कॉर्प्सचा कमांडर-इन-चीफ होसैन सलामी, लष्करप्रमुख मोहम्मद बाघेरी आणि दोन अण्वस्त्र शास्त्रज्ञ, फेरीदून अब्बासी आणि मोहम्मद मेहदी तहरांची यांचा मृत्यू झाला. इस्रायलच्या हल्ल्याला प्रत्युत्तर देण्यासाठी इराणने 13 जून 2025 रोजी रात्री ‘ऑपरेशन सीव्हर पनिशमेंट’ अंतर्गत तेल अवीव, जेरुसलेम आणि इतर इस्रायली शहरांवर 100 हून अधिक बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे आणि ड्रोन डागले.

इराणच्या टास्निम वृत्तसंस्थेनुसार, या हल्ल्यांचा उद्देश इस्रायलच्या लष्करी केंद्रांना आणि हवाई तळांना लक्ष्य करणे होता. तेल अवीवमध्ये अनेक इमारतींना आग लागली, तर रमात गण परिसरात एका इमारतीच्या ढिगाऱ्याखाली अडकलेल्या एका महिलेचा मृत्यू झाला. इस्रायलच्या आपत्कालीन सेवेनुसार, 34 जण जखमी झाले, ज्यापैकी एकाची प्रकृती गंभीर आहे. इराणच्या हल्ल्यांमुळे तेल अवीव आणि जेरुसलेममध्ये सायरन वाजले, आणि नागरिकांना तातडीने सुरक्षित आश्रयस्थानांमध्ये जाण्याचे आदेश देण्यात आले. (हेही वाचा: Israel-Iran War: इराणमधील भारतीय दूतावासाने नागरिकांना सतर्क राहण्याचा सल्ला जारी; तेहरानवरील इस्रायली हल्ल्यांदरम्यान अलर्ट)

इस्रायलच्या हल्ल्यांमुळे इराणच्या नतांझ येथील अण्वस्त्र संवर्धन संयंत्राचे मोठे नुकसान झाले. तेहरानच्या मेहराबाद आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरही आग लागल्याच्या बातम्या समोर आल्या, ज्यामुळे इराणने सर्व नागरी उड्डाणे रद्द केली. इस्रायलने इराणच्या 200 हून अधिक लक्ष्यांवर हल्ले केले, ज्यामध्ये डझनभर रडार आणि क्षेपणास्त्र प्रक्षेपकांचा समावेश आहे. दुसरीकडे, इराणच्या क्षेपणास्त्रांनी तेल अवीवमधील अनेक इमारती आणि वाहनांचे नुकसान केले, परंतु इस्रायलच्या आयर्न डोम संरक्षण यंत्रणेने बरेच क्षेपणास्त्रे यशस्वीरीत्या रोखले. अमेरिकेनेही इस्रायलला हवाई संरक्षणात मदत केली.