Coaching Centre Guidelines: 'कोचिंग संस्थांमध्ये 16 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या विद्यार्थ्यांना प्रवेश नाही'; सरकारने जारी केली नवीन मार्गदर्शक तत्वे
या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार आवश्यक असलेली समुपदेशन प्रणाली असल्याशिवाय कोणत्याही संस्थेची नोंदणी केली जाणार नाही.
Coaching Centre Guidelines: शिक्षण मंत्रालयाने (Ministry of Education) कोचिंग संस्थांबाबत (Coaching Institutes) नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर केली आहेत. नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, कोचिंग संस्था 16 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या विद्यार्थ्यांना प्रवेश देऊ शकणार नाहीत. चांगल्या गुणांची किंवा रँकची हमी देण्यासारखी दिशाभूल करणारी आश्वासनेही संस्थांना देता येणार नाहीत. ही मार्गदर्शक तत्त्वे कोचिंग संस्थांचे नियमन करण्यासाठी आणि खाजगी कोचिंग संस्थांची अनियंत्रित पद्धतीने वाढ रोखण्यासाठी कायदेशीर चौकटीची गरज पूर्ण करण्यासाठी आहेत. विद्यार्थ्यांच्या आत्महत्येच्या वाढत्या घटना, आगीच्या घटना, कोचिंग संस्थांमधील सुविधांचा अभाव तसेच त्यांनी अवलंबलेल्या शिकवण्याच्या पद्धतींबाबत सरकारकडे आलेल्या तक्रारींनंतर मंत्रालयाने ही मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. कोणतीही कोचिंग संस्था पदवीपेक्षा कमी पात्रता असलेल्या शिक्षकांची नियुक्ती करणार नाही, असे मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये म्हटले आहे.
कोचिंग इन्स्टिट्यूट कोणत्याही शिक्षक किंवा व्यक्तीच्या सेवा नियुक्त करू शकत नाहीत ज्यांना नैतिक गैरवर्तनाच्या कोणत्याही गुन्ह्यासाठी दोषी ठरवण्यात आले आहे. या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार आवश्यक असलेली समुपदेशन प्रणाली असल्याशिवाय कोणत्याही संस्थेची नोंदणी केली जाणार नाही.
कोचिंग इन्स्टिट्यूटची एक वेबसाइट असेल ज्यामध्ये शिक्षकाची पात्रता, अभ्यासक्रम/अभ्यासक्रम, पूर्ण होण्याचा कालावधी, वसतिगृह सुविधा आणि आकारले जाणारे शुल्क यांचा तपशीलवार तपशील असेल. यानुसार कठीण स्पर्धेमुळे आणि विद्यार्थ्यांवर शैक्षणिक दबावामुळे वूद्यार्थ्यांना तणावापासून वाचवण्यासाठी कोचिंग संस्थांनी पावले उचलली पाहिजेत आणि त्यांच्यावर अनावश्यक दबाव न आणता वर्ग चालवावेत.
कोचिंग संस्थांनी विद्यार्थ्यांना संकटात आणि तणावपूर्ण परिस्थितीत सतत पाठिंबा देण्यासाठी तत्काळ हस्तक्षेप करण्याची यंत्रणा तयार केली पाहिजे. सक्षम अधिकारी हे सुनिश्चित करण्यासाठी पावले उचलू शकतात की एक समुपदेशन प्रणाली कोचिंग संस्थेने विकसित केली आहे जी विद्यार्थी आणि पालकांना सहज उपलब्ध आहे.
मागच्या वर्षी कोटामध्ये विक्रमी संख्येने विद्यार्थ्यांनी आत्महत्या केल्यानंतर मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये विद्यार्थ्यांच्या मानसिक आरोग्यासाठी तपशीलवार रूपरेषा समोर आली आहे. विविध अभ्यासक्रमांचे शुल्क पारदर्शक आणि तर्कशुद्ध असावे आणि आकारलेल्या शुल्काच्या पावत्या देण्यात याव्यात, असे मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये म्हटले आहे. (हेही वाचा: NEET-PG 2024 Exam Date: यंदा नीट पीजी ची परीक्षा 7 जुलै दिवशी; nbe.edu.in वर पहा सविस्तर वेळापत्रक)
एखाद्या विद्यार्थ्याने मध्यंतरी अभ्यासक्रम सोडल्यास त्याचे उर्वरित कालावधीचे शुल्क परत करण्यात यावे, असे स्पष्ट करण्यात आले आहे. या धोरणाला बळकटी देत केंद्राने सूचना केल्या आहेत की, मार्गदर्शक तत्त्वांचे उल्लंघन करणाऱ्या कोचिंग संस्थांना एक लाख रुपयांपर्यंत दंड ठोठावण्यात यावा किंवा जास्त शुल्क आकारल्यास त्यांची नोंदणी रद्द करण्यात यावी. कोचिंग संस्थांच्या योग्य देखरेखीसाठी, सरकारने मार्गदर्शक तत्त्वे लागू झाल्यापासून तीन महिन्यांच्या आत नवीन आणि विद्यमान कोचिंग संस्थांची नोंदणी करण्याचा प्रस्ताव दिला आहे. मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, कोचिंग संस्थेच्या क्रियाकलापांवर लक्ष ठेवण्याची जबाबदारी राज्य सरकारची असेल.