Sindhutai Sapkal | PC: Twitter/ Nnarendra Modi

अनाथांची माय अशी ओळख असणार्‍या सिंधुताई सपकाळ (Sindhutai Sapkal) यांचं आज हृद्यविकाराच्या झटक्याने पुण्याच्या गॅलेक्सी रूग्णालयात निधन झाले आहे. मागील महिन्याभरापासून त्यांच्या प्रकृतीमध्ये चढ उतार होत होते. नुकतेच त्यांच्यावर हर्नियाचे देखील ऑपरेशन झाले होते. पण त्यांची प्रकृती गंभीर ढासळल्याने त्यांना रूग्णालयात दाखल केले होते. उपचारादरम्यानच त्यांची आज रात्री 8 च्या सुमारास प्राणज्योत मालवली. आबालवृद्धांसाठी प्रेरणा असणारं वात्स्ल्स्पूर्ण व्यक्तिमत्त्व आज या जगातून निघून गेले आहे. पण त्यांचं संघर्षमय जीवन कायम प्रत्येकाला सकारात्मकता देणारं आहे. लहानपणापासूनच परिस्थितीशी दोन हात करत राहिलेल्या सिंधुताईंच्या आयुष्यातील जाणून घ्या काही संघर्षमय गोष्टी. नक्की वाचा: Sindhutai Sapkal Last Rites: पद्मश्री सिंधुताई सपकाळ यांच्यावर शासकीय इतमामात अंत्यसंस्कार करण्याच्या मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांच्या सूचना .

  • सिंधुताईंचा जन्म वर्धा मधील आहे. त्यांच्या पालकांना मुलगी झाली म्हणून त्यांचा जन्म फारसा रूचला नसल्याने त्यांचं नाव 'चिंधी' ठेवण्यात आलं होतं.

  • सिंधुताई अगदीच खेडेगावात राहत असल्याने तेथे फार सुविधा नसल्याने फक्त चौथी पर्यंत शिक्षण घेऊ शकल्या होत्या.

  • वयाच्या 9व्या वर्षी त्यांचा 26 वर्षांनी मोठ्या असलेल्या पुरूषाशी विवाह झाला होता. सासरी देखील त्यांच्या नशिबी हालअपेष्टा होत्या.

  • चारित्र्यावर संशय घेत सिंधुताई गर्भवती असताना त्यांना मारहाण करून नवर्‍याने घराबाहेर काढले.

  • सासराहून हाकललेल्या माईंना माहेरीही जागा नव्हती. त्यांच्या आईनेही त्यांच्याकडे पाठ फिरवली होती. त्यावेळी भीक मागून, पडलेले खाद्यपदार्थ खाऊन त्यांनी दिवस काढले.

  • पिंपराळा स्टेशनवर त्यांनी आत्महत्येचा देखील प्रयत्न केला होता पण ‘लहान मुलीचा जीव घेतला तर पाप लागेल’हा विचार त्यांच्या डोक्यात आला आणि त्या मागे फिरल्या.

  • एकेकाळी स्मशानातही ठेवलेल्या पीठाची भाकरी बनवून त्यांनी भूक भागवली होती.

  • पुढे त्यांनी महिला आणि मुलींना आधार देण्यास सुरूवात केली. 1970 साली काही दानशूर व्यक्तींच्या मदतीने माईंनी पहिले अनाथाश्रम सुरू केले.

  • चिखलदरा मध्ये सावित्रीबाई फुले गर्ल्स हॉस्टेल ही त्यांची पहिली रजिस्टर एनजीओ होती.

  • 2010साली त्यांच्या आयुष्यावर आधारित 'मी सिंधुताई सपकाळ' हा जीवनपट बनवण्यात आला होता. अभिनेत्री तेजस्विनी पंडित ने यामध्ये मुख्य भूमिका साकारली होती.

माई म्हणून अनाथांची माय बनलेल्या सिंधुताईंनी 2 हजाराहून अधिकांना मायेचा हात दिला. अनेकजण आक डॉक्टर, वकील झाले आहेत. पुढे स्थिती सुधारली तशी त्यांची ख्याती जगभरात पोहचली. माईंना 270 पेक्षा अधिक पुरस्काराने नावजलं आहे. 2021 साली राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या हस्ते त्यांना पद्मश्री पुरस्कार देण्यात आला होता.