Blinkit

महाराष्ट्र अन्न आणि औषध प्रशासनाने (FDA) पुण्याच्या (Pune) बाणेर-बालेवाडी परिसरातील ब्लिंकिटच्या डार्क स्टोअरचा (Blinkit Dark Store) खाद्य परवाना निलंबित करत, त्याला बंद करण्याचे आदेश दिले आहेत. या कारवाईमुळे जलद वाणिज्य (क्विक कॉमर्स) क्षेत्रातील खाद्य सुरक्षेच्या नियमांचे पालन न केल्याबद्दल चिंता वाढली आहे. नुकत्याच झालेल्या तपासणीत अनेक गंभीर उल्लंघने आढळल्यानंतर हा निर्णय घेण्यात आला. यापूर्वी, मुंबईतील झेप्टोच्या धारावी येथील डार्क स्टोअरवरही अशाच कारणांमुळे कारवाई करण्यात आली होती. या कारवाईमुळे जलद वाणिज्य कंपन्यांना खाद्य सुरक्षेच्या नियमांचे काटेकोरपणे पालन करण्याची गरज अधोरेखित झाली आहे.

महाराष्ट्र एफडीएने 5 जून 2025 रोजी पुण्यातील बालेवाडी येथील मिटकॉन कॉलेजजवळ असलेल्या ब्लिंकिटच्या डार्क स्टोअरची तपासणी केली. ही सुविधा एम/एस एनर्जी डार्कस्टोअर सर्व्हिसेसद्वारे चालवली जाते, जी ब्लिंकिटची शेवटच्या टप्प्यातील वेअरहाऊसिंग आणि पूर्तता भागीदार आहे. तपासणीत अनेक गंभीर उल्लंघने आढळली. या सुविधेकडे खाद्य पदार्थांचे उत्पादन, वितरण किंवा विक्रीसाठी अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरण (FSSAI) चा परवाना नव्हता, जो अन्न सुरक्षा आणि मानक कायदा, 2006 च्या कलम 31(1) अंतर्गत अनिवार्य आहे. तरीही, ही सुविधा खाद्य पदार्थांचे साठवणूक आणि विक्री करत होती.

तपासणीत आढळले की, खाद्य पदार्थ थेट जमिनीवर ठेवले गेले होते, ज्यामुळे स्वच्छतेच्या नियमांचे उल्लंघन झाले. याशिवाय, धूळ साचलेल्या रॅकवर खाद्य पदार्थ ठेवले गेले होते, आणि कीटकनियंत्रण ऑडिट प्रमाणपत्र उपलब्ध नव्हते. कामगारांनी खाद्य पदार्थ हाताळताना संरक्षक टोपी घातल्या नव्हत्या, आणि दूध आणि फळांसाठी वापरल्या जाणाऱ्या कोल्ड स्टोरेज युनिट्सकडे कॅलिब्रेशन प्रमाणपत्र नव्हते. या सुविधेत सुमारे 50 कर्मचारी कार्यरत असताना, त्यांच्याकडे आवश्यक वैद्यकीय किंवा आरोग्य प्रमाणपत्रे नव्हती, आणि कर्मचार्‍यांना खाद्य सुरक्षा प्रशिक्षण देण्यात आले नव्हते. (हेही वाचा: Krushi Mall: शेतकऱ्यांना दिलासा! राज्यातील प्रत्येक जिल्ह्यात उभारले जाणार ‘कृषी मॉल’; मंत्री माणिकराव कोकाटे यांनी दिले निर्देश)

एफडीएच्या संयुक्त आयुक्त (अन्न) मंगेश माने यांच्या देखरेखीखाली अन्न सुरक्षा अधिकारी लक्ष्मीकांत सावळे यांनी ही तपासणी केली. तपासणीत आढळलेल्या उल्लंघनांमुळे, एफडीएने या डार्क स्टोअरला तात्काळ सर्व अन्न-संबंधित कामकाज थांबवण्याचे आदेश दिले. संयुक्त आयुक्त (पुणे) सुरेश अन्नापुरे यांनी सांगितले की, ‘आम्ही योग्य कागदपत्रे सादर करण्यास सांगितले आहे. जोपर्यंत वैध परवाना मिळत नाही, तोपर्यंत या सुविधेला काम करण्याची परवानगी दिली जाणार नाही.’ या कारवाईमुळे ब्लिंकिटच्या डार्क स्टोअरला अन्न पदार्थांचे साठवणूक आणि वितरण बंद करावे लागले आहे, आणि त्यांना परवाना मिळवण्यासाठी आवश्यक सुधारणा कराव्या लागतील.