Road Accident in Maharashtra: गेल्या 3 वर्षांत महाराष्ट्रात रस्ते अपघातात मृत्यूमुखी पडलेल्यांची संख्या 2,000 हून अधिक; 'या' जिल्ह्यात सर्वाधिक अपघाताची नोंद
2020 मध्ये कोविड-19 साथीच्या आजाराचा उद्रेक होताना आणि लॉकडाऊनमुळे वाहनांच्या वाहतुकीवर बंदी असताना 2020 मध्ये महाराष्ट्रात रस्ते अपघात आणि मृत्यूचे प्रमाण कमी झाले होते, परंतु 2021 मध्ये ही संख्या वाढली आणि 2022 मध्ये हा ट्रेंड कायम राहिला.
Road Accident in Maharashtra: गेल्या वर्षी महाराष्ट्रात रस्ते अपघातात (AccidenT) एकूण 14,883 लोकांचा मृत्यू झाला होता. 2019 च्या कोविड-19 पूर्वीच्या वर्षात नोंदलेल्या 12,788 मृत्यूच्या तुलनेत 2,095 ची वाढ झाली आहे, तर तीन वर्षांपूर्वीच्या तुलनेत 2022 मध्ये अशा घटनांची संख्या 144 ने वाढली आहे. अधिकृत आकडेवारीनुसार गेल्या वर्षी राज्यात 33,069 रस्ते अपघात झाले, तर 2019 मध्ये 32,925 अपघात झाले. 2019 च्या तुलनेत 2022 मध्ये अपघातांच्या संख्येत 0.44 टक्‍क्‍यांनी वाढ झाली असली तरी मृतांची संख्या 16.38 टक्‍क्‍यांनी वाढली आहे, तरीही या कालावधीत जखमींची संख्या 28,628 वरून 27,218 झाली आहे.
दोन दिवसापूर्वी रायगड जिल्ह्यातील जुन्या मुंबई-पुणे महामार्गावर पारंपारिक संगीत पथकातील तरुण स्त्री-पुरुषांना घेऊन जाणारी बस दरीत कोसळल्याने पाच अल्पवयीन मुलांसह 13 जणांचा मृत्यू झाला, तर 29 जण जखमी झाले. 42 जणांसह खासगी बस पुण्याहून मुंबईकडे जात असताना बोर घाटात 300 फूट खोल दरीत बस कोसळली. मुंबईपासून 70 किमी अंतरावर खोपोलीजवळ हा अपघात झाला. (हेही वाचा - Khopoli Bus Accident: खोपोली जवळ खाजगी बस दरीत कोसळून भीषण अपघात; 7 ठार)
2020 मध्ये कोविड-19 साथीच्या आजाराचा उद्रेक होताना आणि लॉकडाऊनमुळे वाहनांच्या वाहतुकीवर बंदी असताना 2020 मध्ये महाराष्ट्रात रस्ते अपघात आणि मृत्यूचे प्रमाण कमी झाले होते, परंतु 2021 मध्ये ही संख्या वाढली आणि 2022 मध्ये हा ट्रेंड कायम राहिला. राज्यात 2020 मध्ये 24,971 च्या तुलनेत 2022 मध्ये 8,098 अधिक रस्ते अपघाताची प्रकरणे आढळून आली. (हेही वाचा -
दरम्यान, 2020 मध्ये 11,569 पेक्षा गेल्या वर्षी राज्यात रस्ते अपघातात 1,959 अधिक मृत्यू आणि 2021 मध्ये 1,355 पेक्षा जास्त 13,528 मृत्यू झाल्याची नोंद झाली आहे, याशिवाय जखमींच्या संख्येतही अशीच वाढ झाली आहे. महाराष्ट्रात चार कोटींहून अधिक वाहने आहेत आणि राज्याच्या 3.25 लाख किलोमीटरच्या रस्त्यांच्या जाळ्यात त्यांची घनता दरवर्षी 18,000 किलोमीटर लांबीच्या राष्ट्रीय महामार्गांसह वाढत आहे.
8 मार्च रोजी प्रकाशित झालेल्या महाराष्ट्राच्या ताज्या आर्थिक सर्वेक्षण अहवालानुसार, 1 जानेवारी 2023 पर्यंत राज्यात वाहनसंख्या 4.33 कोटी होती आणि या वर्षाच्या सुरुवातीला प्रति किमी रस्त्याच्या लांबीवर 134 वाहने होती, तर 1 जानेवारी 2022 रोजी प्रति किमी रस्त्याच्या लांबीवर 128 वाहने होती. आकडेवारीनुसार, महाराष्ट्रातील 34 जिल्हे आणि 11 मोठ्या शहरांमध्ये, बहुतांश जिल्हे आणि शहरांमध्ये रस्ते अपघात, मृत्यू आणि जखमींची संख्या वाढली आहे.
तथापी, 2022 मध्ये, रस्ते अपघातात सर्वाधिक वाढ यवतमाळ (454), त्यानंतर अहमदनगर (256), पिंपरी-चिंचवड शहर (249), पुणे ग्रामीण (213) आणि पालघर जिल्ह्यात (132) होती. तसेच बळींच्या संख्येत सर्वाधिक वाढ अहमदनगर (135), त्यानंतर बुलढाणा (96), चंद्रपूर (75), यवतमाळ (72) आणि सोलापूर (69) जिल्ह्य़ात आहे, तर जखमींच्या संख्येत सर्वाधिक वाढ नागपूर (367) आहे. त्यानंतर पुणे (295), सातारा (272), सोलापूर (252) आणि रायगड (242) यांचा क्रमांक लागतो. मुंबई शहर (441), नाशिक शहर (10) आणि धुळे (10) या तीन जिल्हे आणि शहरांमध्ये रस्ते अपघातांची संख्या कमी झाली आहे.
रस्ते अपघात टाळण्यासाठी गेल्या एका दशकात महाराष्ट्र सरकारने वाहतूक दंड वाढवणे, नवीन वाहनांच्या नोंदणीवर उपकर आकारणे, राज्य ते जिल्हा स्तरापर्यंत रस्ता सुरक्षा समित्यांची स्थापना, रस्ता सुरक्षा धोरण जाहीर करणे, कॅमेरा-आधारित फिटनेस चाचण्या, अशी अनेक पावले उचलली आहेत. महामार्ग आणि शहरातील रस्त्यांवर सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवण्यासोबतच, सरकारने रात्रीच्या वेळी वाहनांच्या चांगल्या दृश्यमानतेसाठी QR कोड ऑथेंटिकेटेड रिफ्लेक्टिव्ह टेप, वाहने 80 किमी प्रतितास मर्यादेपेक्षा कमी ठेवण्यासाठी स्पीड गव्हर्नर आणि थेट ट्रॅकिंगसाठी GPS अनिवार्य केले आहे, परंतु अपघात अजूनही वाढत आहेत.