
Indian Sweets Renaming: भारत आणि पाकिस्तानमधील सुरू असलेल्या तणावादरम्यान (India Pakistan Tensions), जयपूरमधील एका मिठाई दुकानाने त्यांच्या नावांमधून 'पाक' हा शब्द काढून टाकण्यासाठी प्रतिकात्मक 'म्हैसूर पाक' (Mysore Pak) यासह अनेक पारंपारिक पदार्थांचे नाव बदलले (Mysore Pak Renamed) आहे. राजस्थानच्या राजधानीचे शहर असलेल्या जयपूर येथील प्रसिद्ध मिठाई दुकान (Jaipur Sweet Shop), त्यौहार स्वीट्सने (Tyohaar Sweets) म्हैसूर पाक, मोती पाक (Moti Pak), गोंड पाक (Gond Pak) आणि आम पाक यासारख्या मिठाईंचे नाव बदलून 'पाक' ऐवजी 'श्री'असे नाव देण्याचा पुढाकार घेतला आहे. नवीन नावे आता म्हैसूर श्री, मोती श्री, गोंड श्री आणि आम श्री असे लिहिले आहेत.
अर्थात एखाद्या देशाला विरोध म्हणून पदार्थांचे नाव बदलणे किती योग्य-अयोग्य यावर सोशल मीडियात उलटसूलट चर्चा सुरु झाल्या आहेत. एनडीटीव्हीने दिलेल्या वृत्तानुसार, एका दुकानदाराने सांगितले की, 'आम्ही आमच्या सर्व मिठाईच्या नावांमधून 'पाक' हा शब्द काढून टाकला आहे. राष्ट्रीय भावनेचे प्रतीक म्हणून आता तो 'श्री' ने बदलण्यात आला आहे.'
नावात 'पाक' का होते?
म्हैसूर पाक सारख्या मिठाईमध्ये 'पाक' हा शब्द पाकिस्तानचा संदर्भ देत नाही तर कन्नडमध्ये साखरेच्या पाकाचा अर्थ दर्शवितो. संस्कृतमध्ये, 'पाका' चा अर्थ 'स्वयंपाक करणे' असा होतो, जो पारंपारिकपणे भारतीय पाक भाषेत वापरला जाणारा शब्द बनतो. उदाहरणार्थ, म्हैसूर पाक हा कर्नाटकातील म्हैसूर येथून येणारा एक गोड पदार्थ आहे, जो बेसन, तूप आणि साखरेच्या पाकाचा वापर करून बनवला जातो.
बदलामागील देशभक्तीपर कारण
दरम्यान, या शब्दाची ऐतिहासिक आणि भाषिक मुळे असूनही, मिठाईच्या दुकानाने वाढलेल्या देशभक्तीच्या भावनेला प्रतिसाद म्हणून बदल करण्याचा निर्णय घेतला. त्यौहार स्वीट्सच्या मालक अंजली जैन यांनी न्यूज18 ला सांगितले की, 'आम्ही देशभक्तीच्या भावनेने हा निर्णय घेतला. स्वर्ण भस्म पाक (Swarn Bhasm Pak) आणि चंडी भस्म पाक सारख्या प्रीमियम वस्तूंचे देखील नाव बदलण्यात आले आहे, ज्यामुळे दुकानाच्या रिब्रँडिंग उपक्रमाला आणखी बळकटी मिळाली आहे.
खरेच बदलले नाव?
Came across this. What’s your take on this?#MysorePak pic.twitter.com/UbkRr1ruif
— Tathvam-asi (@ssaratht) May 15, 2025
सोशल मीडियावरील वादविवाद ऑफलाइन झाला
'तत्वम-असी' नावाच्या एका एक्स (पूर्वीचे ट्विटर) वापरकर्त्याने म्हैसूर पाकचे नाव बदलून म्हैसूर भारत करण्याची कल्पना मांडल्यानंतर सोशल मीडियावर वाद सुरू झाला. या पोस्टवर व्यंग्य आणि गंभीर चर्चा दोन्ही आमंत्रित करण्यात आल्या होत्या, परंतु तोहार स्वीट्सने ते मनावर घेतले असल्याचे दिसून येते.
त्यौहार मिठाई
जम्मू आणि काश्मीरमधील पहलगाम येथे 22 एप्रिल रोजी झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यानंतर 26 जणांचा मृत्यू झाल्यानंतर भारत-पाकिस्तानमधील तणाव वाढल्यानंतर लगेचच हे पुनर्ब्रँडिंग करण्यात आले आहे. भारताने 7 मे रोजी 'ऑपरेशन सिंदूर' सुरू केले, ज्याने सीमेपलीकडे असलेल्या दहशतवादी छावण्यांना लक्ष्य केले. 10 मे रोजी युद्धबंदी होईपर्यंत शत्रुत्व सुरू राहिले. मिठाई दुकानाचा निर्णय प्रतीकात्मक वाटू शकतो, परंतु तणावपूर्ण राजनैतिक संबंधांमध्ये देशाच्या काही भागांमध्ये राष्ट्रवादाची एक व्यापक लाट पसरली आहे हे प्रतिबिंबित करते.
ही घटना सांस्कृतिक आणि पाककृती घटक राष्ट्रीय चर्चेचा भाग कसे बनू शकतात हे अधोरेखित करते, विशेषतः वाढत्या राजकीय तणावाच्या काळात. या हालचालीमुळे एखादा ट्रेंड निर्माण होतो की तो एकेकाळी देशभक्तीचा इशारा राहतो, त्यामुळे देशभरात निश्चितच चर्चा सुरू झाली आहे.