Shardiya Navratri 2024: 3 ऑक्टोबरपासून होणार नवरात्रीला सुरुवात; जाणून घ्या नवरात्रीच्या कोणत्या दिवशी कोणत्या देवीची पूजा केली जाणार

Shardiya Navratri 2024: 3 ऑक्टोबरपासून शारदीय नवरात्री (Shardiya Navratri 2024) ला सुरुवात होत आहे. नवरात्रोत्सव पूर्ण 9 दिवस साजरा केला जातो. या काळात दुर्गा देवीच्या नऊ वेगवेगळ्या रूपांची पूजा केली जाते. दरवर्षी अश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदा तिथीपासून शारदीय नवरात्रीची सुरुवात होते. अश्विन महिन्यात शरद ऋतूची सुरुवात होते, म्हणूनच याला शारदीय नवरात्री म्हणतात. यावेळी नवरात्रीची सांगता 12 ऑक्टोबरला विजयादशमीला होईल. या दिवशी दुर्गामातेला निरोप दिला जाईल. नवरात्रीच्या नऊ दिवसांमध्ये कोणत्या दिवशी कोणत्या देवीची पूजा केली जाते, हे जाणून घेऊयात...

नवरात्रीचा पहिला दिवस - माता शैलपुत्री

नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी शैलपुत्री मातेची पूजा केली जाते. माँ दुर्गेच्या या रूपाला शैलपुत्री असे म्हणतात. कारण तिचा जन्म पर्वतीय राजा हिमालयाच्या घरी कन्या म्हणून झाला होता. माता शैलपुत्रीच्या उजव्या हातात त्रिशूळ आहे, तर मातेच्या डाव्या हातात कमळाचे फूल आहे. आई शैलपुत्रीचे वाहन बैल आहे. माँ शैलपुत्रीचे हे रूप अतिशय दिव्य आणि मोहक आहे. मान्यतेनुसार माता शैलपुत्रीची पूजा केल्याने चंद्राचे वाईट प्रभाव दूर होतात. (हेही वाचा - Shardiya Navratri 2024: यंदा 'या' वाहनावर स्वार होऊन येत आहे देवी दुर्गा; नवरात्रीमध्ये चुकूनही करू नका 'या' चुका)

नवरात्रीचा दुसरा दिवस- माता ब्रह्मचारिणी

नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी ब्रह्मचारिणी मातेची पूजा केली जाते. पांढरी वस्त्रे परिधान केलेल्या ब्रह्मचारिणी आईच्या उजव्या हातात जपमाळ आणि डाव्या हातात कमंडल आहे. जो कोणी माँ ब्रह्मचारिणीची उपासना करतो तो जीवनाच्या कोणत्याही क्षेत्रात जिंकण्याची शक्ती प्राप्त करू शकतो. यामुळे व्यक्तीचे आत्म-नियंत्रण, संयम आणि कठोर परिश्रम करण्याचे मनोबल देखील वाढते. (हेही वाचा - Shardiya Navratri 2024 Ghatasthapana Muhurat: घटस्थापना कधी आहे? शुभ मुहूर्त, पूजाविधी आणि महत्त्व घ्या जाणून)

नवरात्रीचा तिसरा दिवस- माता चंद्रघंटा पूजा

नवरात्रीच्या तिसऱ्या दिवशी माँ दुर्गेचे तिसरे रूप माँ चंद्रघंटाची पूजा केली जाते. देवीच्या कपाळावर तासाकृती चंद्राचा चंद्र असल्यामुळे तिला चंद्रघंटा म्हणून ओळखले जाते. माता चंद्रघंटाचे वाहन सिंह आहे आणि तिच्या दहा हातांपैकी चार हातांत कमळाचे फूल, धनुष्य, जपमाळ आणि उजव्या हातात बाण आहे. पाचवा हात अभय मुद्रेत आहे, तर चार डाव्या हातात त्रिशूळ, गदा, कमंडलू आणि तलवार आहे आणि पाचवा हात वरद मुद्रामध्ये आहे. चंद्रघंटा माता आपल्या भक्तांच्या रक्षणासाठी सदैव तत्पर असते.

नवरात्रीचा चौथा दिवस- माता कुष्मांडा

नवरात्रीच्या चौथ्या दिवशी कुष्मांडा देवीची पूजा करण्याची परंपरा आहे. देवीला आठ हात असल्यामुळे तिला अष्टभुजावली असेही म्हणतात. माँ कुष्मांडाच्या सात हातात कमंडल, धनुष्य, बाण, कमळ, अमृताने भरलेले भांडे, चक्र आणि गदा दिसते, तर आठव्या हातात जपमाळ आहे. कुष्मांडा मातेचे वाहन सिंह आहे. कुष्मांडा देवीची उपासना केल्याने कीर्ती, शक्ती आणि आयुर्मान वाढते. यासोबतच कुटुंबात सुख-समृद्धी राहते.

नवरात्रीचा पाचवा दिवस- स्कंदमाता

नवरात्रीच्या पाचव्या दिवशी दुर्गा देवीचे पाचवे रूप स्कंदमातेची पूजा करण्याची परंपरा आहे. देवी मातेला स्कंदमाता म्हटले जाते कारण ती स्कंद कुमार म्हणजेच कार्तिकेयची माता आहे, ज्याला देवांचा सेनापती म्हटले जाते. स्कंदमातेला चार हात आहेत. तिने आपला मुलगा स्कंद आपल्या वरच्या उजव्या हातात धरला आहे आणि तिच्या खालच्या उजव्या हातात कमळाचे फूल आहे. तसेच मातेचा दुसरा डावा हात अभय मुद्रेत आहे. माता देवी आपल्या भक्तांना सुख, शांती आणि समृद्धी प्रदान करते.

नवरात्रीचा सहावा दिवस- माता कात्यायनी

माता दुर्गेचे हे रूप अतिशय दिव्य आहे, मां कात्याय्याचा रंग सोन्यासारखा तेजस्वी आहे आणि तिच्या चार हातांपैकी वरच्या डाव्या हातात तलवार आहे आणि खालच्या हातात कमळ आहे. त्याचा वरचा उजवा हात अभय मुद्रेत आणि खालचा उजवा हात वरदमुद्रेत आहे. कात्यायनी मातेची पूजा केल्याने व्यक्तीला कोणत्याही प्रकारची भीती वाटत नाही. त्याला कोणत्याही प्रकारच्या आरोग्याच्या समस्येचा सामना करावा लागत नाही.

नवरात्रीचा सातवा दिवस – माता कालरात्री

नवरात्रीचा सातवा दिवस महासप्तमी म्हणून ओळखला जातो. या दिवशी माँ दुर्गेचे सातवे रूप माँ कालरात्रीची पूजा केली जाते. माँ कालरात्रीचे वाहन गाढव असून तिला चार हात आहेत, त्यापैकी वरचा उजवा हात वरद मुद्रेत आणि खालचा हात अभय मुद्रामध्ये आहे, तर वरच्या डाव्या हातात लोखंडी काटा आणि खालच्या हातात तलवार आहे. माँ कालरात्रीची आराधना केल्याने सर्व प्रकारचे भय नाहीसे होतात.

नवरात्रीचा आठवा दिवस महाष्टमी - माँ महागौरी

नवरात्रीच्या आठव्या दिवसाला महाष्टमी असेही म्हणतात. नवरात्रीच्या अष्टमी तिथीला माँ दुर्गेचे आठवे रूप माँ महागौरीची पूजा केली जाते. त्यांच्या पूर्णपणे गोरा रंगामुळे त्यांना महागौरी किंवा श्वेतांबरधारा असेही म्हणतात. त्यांच्या रंगाची तुलना शंख, चंद्रदेव आणि कंद फुलाशी केली जाते. बैल हे माता गौरीचे वाहन आहे. त्याचा वरचा उजवा हात अभय मुद्रेत असून खालच्या हातात त्रिशूळ आहे. महागौरीची पूजा केल्याने अन्न, संपत्ती आणि सुख-समृद्धी वाढते.

नवरात्रीचा नववा दिवस - माँ सिद्धिदात्री

नवरात्रीच्या नवव्या दिवशी सिद्धिदात्री मातेची पूजा केली जाते. सिद्धिदात्री देवीची उपासना केल्याने मनुष्याला सर्व प्रकारची सिद्धी प्राप्त होते असे म्हटले जाते. देवी सिद्धिदात्री हे सुख, समृद्धी आणि संपत्तीचे प्रतीक आहे. विशेष सिद्धी प्राप्त करण्यासाठी, भक्तांनी माँ सिद्धिदात्रीची पूजा केली पाहिजे.

(Disclaimer: येथे दिलेली माहिती धार्मिक श्रद्धा आणि लोकश्रद्धेवर आधारित आहे. त्यासाठी कोणताही वैज्ञानिक पुरावा नाही. लेटेस्टली मराठी यातील कोणत्याही गोष्टीच्या सत्यतेचा पुरावा देत नाही.)