दिवाळीतील महत्त्वाचे दिवस| (Photo Credits: Archived, edited, symbolic images)

दिवाळी, ज्याला दीपावली असेही म्हणतात. हा सण भारतातील सर्वात आवडत्या सणांपैकी एक आहे. जो अंधारावर प्रकाशाच्या विजयाचे प्रतीक आहे. जवळपास सलग पाच दिवस चालणारा हा सण देश आणि जगभरातील नागरिकांच्या आकर्षणाचा केंद्रबिंदू असतो. अर्थात भारता विविधतेत एकता असल्याने हा सण साजरा करण्याचे दिवस कधी कधी मागेपुढे होतात. त्यामुळे सणाचा मुख्य दिवस कोणता याबाबत मतमतांतरे असतात. महाराष्ट्रात हा सण पहिला दिवा, पहिली आंघोळ, भाऊबीज, दुसरी आंघोळ, या संकल्पनेने ओळखला जातो. ज्याला वसुबारस, धनत्रोयदशी, लक्ष्मीपूजन, नरकचतुर्दशी असेही संबोधले जाते. यंदा दिवाळी 2024 गुरुवारी, 31 ऑक्टोबर रोजी साजरी केली जाईल. जाणून घ्या. उत्सवाच्या तारखा.

दिवाळी कॅलेंडर 2024: जाणून घ्या दिवाळीच्या महत्वाच्या तारखा

यंदाची दिवाळी पाच दिवस साजरी केली जाईल. प्रत्येक समूह, भाषा, भौगोलिक प्रदेशांनुसार चालिरीती वेगवेगळ्या असल्याने तारखांमध्ये तफावत आढळते. महाराष्ट्रात महालक्ष्मी दिनदर्शिका आणि पंचांगानुसार या वर्षीच्या उत्सवांच्या प्रमुख तारखा खाली दिल्या आहेतः

29 ऑक्टोबरः धनत्रयोदशी

31 ऑक्टोबरः नरक चतुर्दशी (पहिली आंघोळ)

1 नोव्हेंबरः लक्ष्मीपूजन

2 नोव्हेंबरः दीपावली पाडवा आणि बलीप्रतिपदा (दुसरी आंघोळ)

3 नोव्हेंबर: भाऊबीज

धनत्रयोदशी

धनत्रयोदशी हा दिवाळीचा पहिला दिवस असतो, जो संपत्तीची देवता लक्ष्मी आणि भगवान कुबेर यांना समर्पित असतो. या दिवशी, समृद्धी आणि सौभाग्य आकर्षित करण्यासाठी सोने आणि चांदीसारखे मौल्यवान धातू खरेदी करण्याची प्रथा आहे. (हेही वाचा, Diwali 2024: दिवाळी सणाची नेमकी तारीख काय? दिव्यांचा सण 31 ऑक्टोबरला? लक्ष्मीपूजन मुहूर्त आणि महत्त्व घ्या जाणून)

नरक चतुर्दशी: भगवान कृष्णाने नरकासुर या राक्षसावर मिळवलेल्या विजयाचा सन्मान करण्यासाठी छोटी दिवाळी साजरी केली जाते. नकारात्मकता दूर करण्यासाठी आणि त्यांच्या घरात प्रकाश आणि सकारात्मकतेचे स्वागत करण्यासाठी लोक विधी करतात. यंदा नरकचतुर्दशी 31 ऑक्टोबर रोजी आहे.

लक्ष्मीपूजन: दिवाळीचा मुख्य कार्यक्रम रावणाला हरवल्यानंतर भगवान रामाचे अयोध्येत पुनरागमन साजरे करतो. घरे दिव्यांनी (मातीचे दिवे) रांगोळीने आणि उत्सवी दिव्यांनी सुशोभित केली जातात. संध्याकाळी लक्ष्मीपूजेचा समावेश असतो, जिथे कुटुंबे संपत्ती आणि समृद्धीच्या आशीर्वादासाठी देवीची प्रार्थना करतात. यंदा लक्ष्मीपूजन 1 नोव्हेंबर रोजी साजरे होणार आहे.

दीपावली पाडवा आणि बलीप्रतिपदा: गावकऱ्यांचे मुसळधार पावसापासून संरक्षण करण्यासाठी गोवर्धन टेकडी उचलण्याच्या भगवान कृष्णाच्या कृतीला हा दिवस समर्पित आहे. भक्त शेणापासून बनवलेल्या छोट्या टेकडीची पूजा करतात आणि कृतज्ञतेचे प्रतीक म्हणून अन्न अर्पण करतात. यंदा दीपावली पाडवा 2 नोव्हेंबरला साजरा होत आहे.

भाऊबीज: दिवाळीचा शेवटचा दिवस, भाईबीज, भाऊ-बहिणींमधील बंध साजरा करतो. बहिणी आपल्या भावांच्या कल्याणासाठी प्रार्थना करतात आणि त्या बदल्यात भाऊ आपल्या बहिणींचे रक्षण करण्याचे वचन देतात. यंदाच्या वर्षी 3 नोव्हेंबरला भाऊबीज साजरी केली जात आहे.

वाचकांसठी सूचना: प्रदान केलेली माहिती उपलब्ध स्त्रोतांवर आधारित आहे आणि माहितीच्या उद्देशाने आहे. वाचकांनी कोणत्याही प्रथा, परंपरेचे पालन करण्यापूर्वी आम्ही वेळ आणि तारखा तपासण्याचा सल्ला देतो. कारण या बाबी स्थानिक प्रथा आणि परंपरांनुसार बदलू शकतात.