Rashtrapati Bhavan (PC - Wikipedia.org)

President Election 2022: देशात 2022 च्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीची वेळ आली आहे. निवडणूक आयोग आज दुपारी 3 वाजता राष्ट्रपती निवडणुकीची तारीख आणि तपशीलवार वेळापत्रक जाहीर करणार आहे. राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांचा कार्यकाळ 24 जुलै रोजी संपत आहे. निवडणूक आयोगाने आज दुपारी 3 वाजता पत्रकार परिषद बोलावली आहे. यामध्ये ते अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीचा कार्यक्रम जाहीर करणार आहेत. 24 जुलैपूर्वी निवडणूक प्रक्रिया पूर्ण करावी लागणार आहे.

राष्ट्रपती निवडणूक-2017 साठी 17 जुलै रोजी मतदान झाले होते. तसेच 20 जुलै रोजी मतमोजणी झाली होती. त्यावेळी 50 टक्के मते सत्ताधारी एनडीएच्या बाजूने होते. प्रादेशिक पक्षांमधील बहुतांश पक्षांचाही पाठिंबा होता. यावेळीही काही प्रादेशिक पक्षांच्या मदतीने एनडीए आपल्या मर्जीतील अध्यक्ष निवडण्याची शक्यता आहे. मात्र, त्याचे संपूर्ण चित्र येत्या काही दिवसांत होणाऱ्या राज्यसभा निवडणुकीनंतर स्पष्ट होईल. (हेही वाचा - Biotech Startup Expo: पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी केलं बायोटेक स्टार्टअप एक्स्पोचे उद्घाटन; जाणून घ्या काय आहे यामागचा उद्देश)

अशा प्रकारे होते राष्ट्रपतींची निवड -

भारताच्या राष्ट्रपतींची निवड निर्वाचन मंडळाद्वारे केली जाते. त्यात संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे निवडून आलेले सदस्य, राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या विधानसभांचे निवडून आलेले सदस्य यांचा समावेश असतो. यामध्ये लोकसभा आणि राज्यसभेचे नामनिर्देशित सदस्य आणि विधान परिषदेच्या सदस्यांना मतदानाचा अधिकार नाही. सध्या 245 सदस्यांच्या राज्यसभेत 230 खासदार आहेत. 57 सदस्यांचे सदस्यत्व जून आणि जुलैमध्ये संपत आहे. यापैकी 41 जागांवर बिनविरोध निवड झाली असली तरी उर्वरित जागांसाठी 10 जून रोजी निवडणूक होणार आहे.

राष्ट्रपतींनी नामनिर्देशित केलेले 12 राज्यसभा खासदार राष्ट्रपती निवडणुकीत मतदान करत नाहीत. त्याच वेळी, 543 सदस्यांच्या लोकसभेत 540 खासदार आहेत. तीन जागा रिक्त आहेत. त्यांची निवड प्रक्रियाही सुरू आहे. राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपतींच्या निवडणुकीपूर्वी लोकसभा, राज्यसभा आणि विधानसभेच्या सर्व रिक्त जागांवर पोटनिवडणूक होणार असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. निवडून आलेले सदस्य राष्ट्रपती निवडणुकीत मतदान करतील.