PM Modi (फोटो सौजन्य - X/@DDNewslive)

भारत सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांच्या आरोग्य सेवांना प्राधान्य देत, आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजने (AB PM-JAY) अंतर्गत एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. 70 वर्षे आणि त्यापेक्षा जास्त वय असलेल्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ‘आयुष्मान वय वंदना कार्ड’ (Ayushman Vay Vandana Card) ही विशेष योजना 29 ऑक्टोबर 2024 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केली. या कार्डाद्वारे सर्व पात्र ज्येष्ठांना दरवर्षी 5 लाख रुपयांपर्यंत मोफत वैद्यकीय उपचार मिळणार आहेत. आयुष्मान अॅपद्वारे हे कार्ड सहज मिळवता येते, आणि यासाठी आधार कार्डाशिवाय कोणत्याही कागदपत्राची गरज नाही.

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही योजना आर्थिक ताण कमी करून दर्जेदार आरोग्य सेवा प्रदान करेल. 9 डिसेंबर 2024 पर्यंत 25 लाख ज्येष्ठांनी या कार्डासाठी नोंदणी केली असून, 22,000 हून अधिक नागरिकांनी 40 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त किमतीचे उपचार घेतले आहेत.

योजनेची वैशिष्ट्ये आणि पात्रता:

आयुष्मान वय वंदना कार्ड 70 वर्षे आणि त्यापेक्षा जास्त वय असलेल्या सर्व भारतीय नागरिकांना उपलब्ध आहे, मग त्यांचे आर्थिक स्तर किंवा सामाजिक पार्श्वभूमी काहीही असो. या योजनेसाठी कोणतीही उत्पन्न मर्यादा नाही, आणि सर्व प्रकारचे उपचार, मग ते पूर्वीपासून असलेले आजार असोत, पहिल्या दिवसापासून समाविष्ट आहेत.

वैद्यकीय कव्हरेज:

दरवर्षी 5 लाख रुपयांपर्यंत मोफत उपचार, ज्यात 1,961 वैद्यकीय प्रक्रिया आणि 27 विशेष वैद्यकीय शाखांचा समावेश आहे, जसे की हृदयरोग, कर्करोग, मूत्रपिंड उपचार, आणि हाडांचे ऑपरेशन. यामध्ये हृदयाची अँजिओप्लास्टी, हिप रिप्लेसमेंट, मोतीबिंदू शस्त्रक्रिया, आणि डायलिसिस यांचा समावेश आहे.

जर कुटुंबात एकापेक्षा जास्त ज्येष्ठ (उदा., पती-पत्नी दोघे 70+ वयाचे) असतील, तर 5 लाखांचे कव्हरेज त्यांच्यात सामायिक करता येते. ही योजना 6 कोटी ज्येष्ठ नागरिकांना, सुमारे 4.5 कोटी कुटुंबांना लाभ देण्याचे उद्दिष्ट ठेवते, आणि ती जगातील सर्वात मोठ्या आरोग्य संरक्षण योजनेचा भाग आहे.

आयुष्मान अॅपद्वारे अर्ज प्रक्रिया:

आयुष्मान वय वंदना कार्ड मिळवण्यासाठी आयुष्मान अॅपद्वारे अर्ज करणे सोपे आणि जलद आहे. यासाठी आधार-आधारित e-KYC अनिवार्य आहे, आणि आधार कार्ड हे एकमेव आवश्यक कागदपत्र आहे. जर आधार कार्डावर फक्त जन्म वर्ष नमूद असेल, तर पुढील वर्षाची 1 जानेवारी जन्मतारीख म्हणून गृहीत धरली जाते.

अर्ज प्रक्रिया:

अॅप डाउनलोड करा: गुगल प्ले स्टोअरवरून ‘Ayushman App’ डाउनलोड करा, जे National Health Authority (NHA) च्या लोगोसह येते.

लॉगिन करा: ‘Beneficiary’ म्हणून लॉगिन करा (किंवा ज्येष्ठासाठी नातेवाईक नोंदणी करत असल्यास ‘Operator’ निवडा).

प्रमाणीकरण: मोबाइल क्रमांक, कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा, आणि ओटीपीद्वारे प्रमाणीकरण पूर्ण करा.

स्थान परवानगी: अॅपला डिव्हाइसच्या स्थानाची परवानगी द्या.

आधार तपशील: राज्य आणि आधार क्रमांक टाका. जर लाभार्थी डेटाबेसमध्ये नसेल, तर e-KYC प्रक्रिया सुरू करा.

e-KYC प्रक्रिया: आधार ओटीपीसाठी संमती द्या, आणि आधारशी नोंदणीकृत मोबाइलवर आलेला ओटीपी टाका.

इतर तपशील- त्यानंतर वर्ग (Category), पिन कोड यासारखे तपशील भरा. कुटुंबातील इतर पात्र ज्येष्ठांचे तपशील जोडा (उदा., जोडीदार). नंतर थेट फोटो काढून अपलोड करा.

सबमिट आणि डाउनलोड: सर्व तपशील सबमिट केल्यानंतर, e-KYC मंजूर झाल्यावर 15-20 मिनिटांत कार्ड डाउनलोड करता येते. (हेही वाचा: Maharashtra Covid-19 Update: कल्याणमधील एका महिलेच्या निधनानंतर मुंबईत कोविड-19 मृतांची संख्या 5 वर; महाराष्ट्रात 66 नवीन रुग्णांची नोंद)

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी ही योजना फायदेशीर आहे, कारण देशात ज्येष्ठांची लोकसंख्या मोठी आहे, आणि वैद्यकीय खर्च हा कुटुंबांसाठी मोठा ताण आहे. शहरी भागात खासगी रुग्णालयांचा खर्च जास्त आहे. हे कार्ड 30,000 हून अधिक सूचीबद्ध रुग्णालयांमध्ये (यापैकी 13,352 खासगी) रोखरहित उपचार प्रदान करते.