
पुण्याच्या (Pune) फर्ग्युसन कॉलेज (FC) रोडवर वाहतूक नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर आता कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आधारित कॅमेऱ्यांची करडी नजर आहे. नुकतेच पुणे शहर वाहतूक पोलिसांनी प्रायोगिक तत्त्वावर सुरू केलेल्या या योजनेने, अवघ्या अडीच दिवसांत 261 चालान जारी केले, या एआय कॅमेऱ्यांनी बेकायदा पार्किंग, चुकीच्या दिशेने वाहन चालवणे, आणि दुहेरी पार्किंग यासारख्या उल्लंघनांवर लक्ष ठेवले, ज्यामुळे पुण्यातील वाहतूक शिस्त वाढण्यास मदत होत आहे. पुण्यातील रहिवाशांसाठी ही योजना रस्त्यांवरील सुरक्षितता आणि व्यवस्था सुधारण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाची आहे.
पुणे शहर वाहतूक पोलिसांनी एफसी रोडवरील वाहतुकीच्या गोंधळाला आळा घालण्यासाठी, 28 मे 2025 रोजी एआय आधारित वाहतूक उल्लंघन शोध प्रणाली सुरू केली. ही योजना प्रायोगिक तत्त्वावर 90 दिवसांसाठी राबवली जात असून, त्यानंतर त्याचे परिणाम पाहून पुढील निर्णय घेतला जाईल. एफसी रोडवर चार एआय-सक्षम कॅमेरे आणि डिजिटल स्क्रीन बसवण्यात आले आहेत, जे रिअल-टाइम सीसीटीव्ही फुटेजचे विश्लेषण करतात आणि उल्लंघन करणाऱ्या वाहनांचे नंबर प्लेट्स स्वयंचलितपणे नोंदवतात.
या कॅमेऱ्यांनी पहिल्या दिवशी 180, दुसऱ्या दिवशी 51 आणि तिसऱ्या दिवशी (दुपारी 2 वाजेपर्यंत) 30 चालान जारी केले, अशी माहिती वाहतूक पोलीस निरीक्षक रुनाल सुजाउद्दीन मुल्ला यांनी दिली. उल्लंघन करणाऱ्या वाहनाची प्रतिमा आणि नंबर प्लेट डिजिटल स्क्रीनवर दाखवली जाते, आणि चालकाला वाहन हलवण्यासाठी एक मिनिटाचा वेळ दिला जातो. जर वाहन हलवले नाही, तर स्वयंचलित ई-चलन जारी होते. बहुतेक प्रकरणे रस्त्यावरील बेकायदेशीर पार्किंगशी संबंधित आहेत, विशेषतः वैशाली हॉटेलसमोर. पहिल्या दिवशी प्रकरणांची संख्या जास्त होती. मात्र, लोकांना एआय कॅमेरे बसवल्याबद्दल माहिती मिळाल्याने, दुसऱ्या आणि तिसऱ्या दिवशी प्रकरणे कमी झाली.
पुण्यातील फर्ग्युसन कॉलेज आणि वैशाली हॉटेल परिसर हा विद्यार्थ्यांचा आणि तरुणांचा मध्यवर्ती भाग आहे, जिथे बेकायदा पार्किंग आणि चुकीच्या दिशेने वाहन चालवणे यामुळे नेहमीच गोंधळ असतो. यामुळे अनेकदा अपघातही होतात. यामुळे एआय कॅमेऱ्यांच्या योजनेमुळे रस्त्यांवरील शिस्त वाढेल, ज्यामुळे पादचारी आणि चालकांना सुरक्षित प्रवासाचा अनुभव मिळेल, अशी अपेक्षा आहे.