Lata Mangeshkar | PC: Twitter

प्रसिद्ध गायिका लता मंगेशकर यांच्यावर मुंबईतील ब्रीच कँडी (Breach Candy Hospital) रुग्णालयात उपचार सुरू होते. मात्र शनिवारी त्यांची प्रकृती खालावल्याने त्यांचे वयाच्या 92 व्या वर्षी निधन (Lata Mangeshkar Passes Away) झाले. लता मंगेशकर (Lata Mangeshkar) या भारतातील अशा प्रसिद्ध व्यक्तिमत्त्वांपैकी एक आहे ज्यांनी आपल्या कौशल्याने संपूर्ण जगाला वेड लावले, तसेच त्यांच्या जीवन प्रवासाने सर्वांना आश्चर्यचकित केले. लता मंगेशकरांच्या गाण्यांकडे एक चमत्कार म्हणून पाहिले जाते. त्यांच्या गायनात अशी मोहिनी होती जी शतकातून एकदाच मिळते. या कौशल्याने लतादीदींना सगळ्यात वेगळे आणि खास बनवले. त्यांच्या आयुष्याशी निगडित अशा अनेक किस्से आहेत जे कधीच तुम्ही ऐकले नसतील. चला तर पाहुया...

1. वडिलांच्या मृत्यूनंतर कुटुंबाची जबाबदारी

लता मंगेशकर यांचे जीवन संघर्षमय होते, त्यांचे बालपण वंचिततेत गेले. वयाच्या 13व्या वर्षी वडिलांची सावली डोक्यावरून उठली होती. हा तो काळ होता जेव्हा लतादीदींवर कुटुंबाची जबाबदारी आली होती. त्यानंतर त्यांनी 3 बहिणी आणि भावांसह आपल्या विधवा आईसाठी काम सुरू केले. त्यांनी गायन हेच ​​आपल्या उपजीविकेचे साधन बनवले.

2. मराठी चित्रपटासाठी गायलेले पहिले गाणे

लतादीदींनी वयाच्या अवघ्या पाचव्या वर्षी गायनाला सुरुवात केली, पण लहान वयातच घरातील जबाबदाऱ्यांच्या ओझ्यामुळे त्यांनी आपल्या गायनाला आपला आधार बनवला. एका मराठी चित्रपटात गाणे गाऊन त्यांनी गायनात पदार्पण केले. 'किती हसाल' या मराठी चित्रपटातील 'नाचू या गडे' हे त्यांचे पहिले गाणे होते, या गाण्याचे संगीत सदाशिवरावांनी दिले होते. चित्रपटात त्यांचे पहिले गाणे निवडले गेले नाही पण त्यानंतरही त्यांनी मराठी चित्रपटात गाणे सुरूच ठेवले. (हे ही वाचा Lata Mangeshkar Passes Away: भारतरत्न लता मंगेशकर यांच्यावर शासकीय इतमामात अंत्यसंस्कार - मुख्यमंत्री उद्धव बाळासाहेब ठाकरे)

3. पहिल्या हिंदी गाण्याची रंजक गोष्ट

लता मंगेशकर यांनीही सुरुवातीच्या काळात अभिनय केला होता. वडिलांचे मित्र मास्टर विनायक यांच्या 'पहिली मंगळागौर' या चित्रपटात त्यांनी काम केले. त्यानंतरच लतादीदींना त्यांचे पहिले हिंदी गाणे गाण्याची संधी मिळाली. या गाण्याचे नाव होते 'माता एक सपूत की'. यानंतरही लतादीदींचा संघर्ष सुरूच होता. योग्य नोकरी मिळेपर्यंत ते काम शोधत राहिले.

4. आर्थिक स्थिती बिकट होती

लतादीदींची प्रतिभा सर्वप्रथम त्या काळातील प्रसिद्ध संगीतकार मास्टर गुलाम हैदर यांनी ओळखली होती. त्यांनी लतादीदींचा आवाज ऐकला होता आणि त्यांना इंडस्ट्रीतील लोकांपर्यंत नेण्याचा प्रयत्नही केला होता. त्यावेळी लतादीदी खूपच अशक्त होत्या. तो काळ असा होता जेव्हा लतादीदींची आर्थिक परिस्थिती बिकट होती.

5. जेव्हा लतादीदींना नकार देण्यात आला

मास्टर गुलाम हैदर आणि लता यांच्याशी संबंधित एक किस्सा खूप गाजला होता. चित्रपट निर्माते शशधर मलिक 'शहीद' नावाचा चित्रपट बनवत होते. ज्यामध्ये गुलाम हैदर संगीत देत होते, पण जेव्हा त्यांनी लताचा आवाज शशधरला ऐकला तेव्हा त्यांचा आवाज खूप पातळ असल्याचे सांगत त्यांनी त्यांना नकार दिला. त्यानंतर मास्टर गुलाम यांना या गोष्टीचा धक्का बसला आणि त्यांनी लतादीदींना स्टार बनवण्याचा निर्णय घेतला.

6. पहिल्या हिट गाण्याची कथा

या घटनेनंतर लगेचच तो दिवस आला. 1948 मध्ये मास्टर गुलाम हैदर यांच्या 'मजबूर' चित्रपटात लतादीदींनी एक गाणे गायले होते, त्या गाण्याचे बोल होते 'दिल मेरा तोडा'. यानंतर लतादीदींचे नशीबच पालटले. या चित्रपटासोबतच या चित्रपटाचे गाणे आणि संगीत दोन्ही हिट ठरले. यानंतर लतादीदी इंडस्ट्रीतील एक प्रसिद्ध व्यक्तिमत्त्व बनल्या.

7. वडील असते तर त्या गायक झाले नसते

लता मंगेशकर यांनी एका मुलाखतीदरम्यान एक अतिशय मजेशीर गोष्ट शेअर केली आहे. त्यांनी सांगितले होते की त्यांचे वडील दीनानाथ मंगेशकर यांना मी गाते हे बरेच दिवस माहित नव्हते. ‘बाबा असते तर कदाचित मी गायिका झाली नसती’ असंही त्यांनी म्हटलं होतं. हे गाणे गाण्यासाठी त्याच्या आईने त्यांना अनेकदा फटकारले होते.

8. लग्न न करण्यामागील कथा

स्वरा कोकिला लता मंगेशकरच्या लग्नाशी संबंधित प्रश्न नेहमीच पडत राहतो की त्यांनी लग्न का केले नाही. यावर लतादीदींनी एका मुलाखतीदरम्यान लग्न न करण्याचे कारण सांगितले होते. लहान वयातच आपल्यावर ही जबाबदारी आली होती, असे ते म्हणाले होते. माझ्याकडे खूप काम होते. वाटलं सगळ्यांना सेटल करून एक कुटुंब स्थायिक करेन, पण नंतर बहिणीचं लग्न झालं आणि मुलांचा सांभाळ करू लागली.

9. किशोर कुमारसोबत गाण्यास नकार

लता मंगेशकर आणि किशोर कुमार या जोडीने अनेक हिट गाणी दिली आहेत. त्यांच्या मैत्रीचे किस्सेही आजही खूप प्रसिद्ध आहेत. किशोर कुमार यांचा लता मंगेशकर यांच्यासोबत खूप संबंध होता, पण असे असूनही लतादीदींनी एके दिवशी किशोर कुमार यांच्यासोबत गाण्यास नकार दिला. यामागची कथा अशी होती की किशोर कुमार जेव्हा यायचे तेव्हा ते लतादीदींना खूप विनोद सांगायचे, ते ऐकून त्या सतत हसायच्या आणि त्याचां आवाज गडबडायचा. याच कारणामुळे त्यांनी किशोर कुमारसोबत गाण्यास नकार दिला.

10. मोहम्मद रफीसोबत यांच्यासोबत मतभेद 

असाच एक किस्सा म्हणजे लता मंगेशकर यांचा मोहम्मद रफी यांच्यासोबतचा. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, जवळपास चार वर्षांपासून दोघांमध्ये काही गोष्टीवरून मतभेद होते. दरम्यान, लतादीदींनी आपल्यासोबत गाणे गाण्यास सर्वांना नकार दिला होता. दोघांनी मिळून अनेक सदाबहार गाणी दिली आहेत पण मीडिया रिपोर्ट्समध्ये या वादाचे कारण गाण्यासाठी मिळालेली रॉयल्टी असल्याचे सांगण्यात आले, ज्यावर दोघांचे मत भिन्न होते. मात्र, नंतर दोघेही पुन्हा बोलू लागले आणि दोघेही पुन्हा एकत्र काम करू लागले.