Tea-Coffee Warning: तुम्हीही चहा-कॉफीचे शौकीन असाल तर व्हा सावध! ICMR ने जारी केला इशारा, जाणून घ्या सविस्तर

Tea-Coffee Warning: चहा (Tea) किंवा कॉफी (Coffee) हे जगभरातील सर्वात प्रसिद्ध पेयांपैकी एक आहे. चहा किंवा कॉफीची क्रेझ इतकी आहे की, लोक सकाळची सुरुवात चहा किंवा कॉफीच्या कपाने करतात आणि त्यांचा दिवसही त्यावरच संपतो. काही लोकांना चहा किंवा कॉफी पिण्याची इतकी सवय असते की ते दिवसभरात ही पेये कधीही घेऊ शकतात. भारतामध्येही अगदी उत्तरेपासून-दक्षिणेपर्यंत तुम्हाला चहा-कॉफी प्रेमी आढळतील. तुम्हीही जर चहा किंवा कॉफीचे ‘दिवाने’ असाल ही बातमी तुमच्यासाठी महत्वाची आहे. भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषदेने (ICMR) भारतीयांसाठी आहाराशी संबंधित मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.

या मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये निरोगी जीवनासोबतच विविध आरोग्यदायी आहारावर भर देण्यात आला आहे. सल्लागारात, नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूट्रिशन (NIN) च्या संशोधन शाखेच्या वैद्यकीय पॅनेलने म्हटले आहे की, चहा आणि कॉफीचा वापर मर्यादित असावा. आयसीएमआरने लोकांना जेवणापूर्वी आणि नंतर चहा-कॉफीचे सेवन करण्यास स्पष्टपणे मनाई केली आहे.

संशोधकांचे म्हणणे आहे की, चहा आणि कॉफीमध्ये कॅफिनचे प्रमाण जास्त असते, ज्यामुळे मानवी शरीराच्या मज्जासंस्थेवर परिणाम होतो. जरी संशोधकांनी त्याच्या वापरावर पूर्णपणे बंदी घातली नसली तरी, त्यांनी कॅफिनच्या प्रमाणाबद्दल सावधगिरी बाळगण्याचा इशारा दिला आहे. शास्त्रज्ञांनी सांगितले की एक कप कॉफीमध्ये 80-120 मिलीग्राम कॅफिन असते आणि इन्स्टंट कॉफीमध्ये 50-65 मिलीग्राम कॅफिन असते. चहाबद्दल बोलायचे झाले तर, त्यात 30-65 मिलीग्राम कॅफिन असते. एका दिवसात 300 मिलीग्रामपेक्षा जास्त कॅफिन शरीरात प्रवेश करू नये, असे शास्त्रज्ञ सांगतात.

शास्त्रज्ञांनी सांगितले की, व्यक्तीने जेवणाच्या किमान एक तास आधी आणि नंतर कॉफी आणि चहा पिणे टाळावे. कारण कॉफी आणि चहामध्ये टॅनिन नावाचे संयुग असते, त्याचे सेवन शरीरात लोह शोषण्यास अडथळा आणते. टॅनिन कंपाऊंड हे तुम्ही घेत असलेल्या आहारातून मिळणारे लोहाचे प्रमाण कमी करते. याचा माणसाच्या पचनसंस्थेवरही वाईट परिणाम होतो. यामुळे लोह शरीरात रक्तात प्रवेश करू शकत नाही. हिमोग्लोबिन तयार करण्यासाठी लोह खूप महत्वाचे आहे. हिमोग्लोबिन संपूर्ण शरीरात ऑक्सिजनची वाहतूक करते. (हेही वाचा: ICMR-NIN On Protein Supplements: प्रोटीन सप्लिमेंट्स शक्यतो टाळा; प्रथिने पूरक संतुलित आहार घेण्यावर आयसीएमआर का भर देत आहे?)

लोहाच्या कमतरतेमुळे, एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरात ॲनिमियासारखी परिस्थिती विकसित होते. त्यामुळे शरीर थकवा, दम लागणे, वारंवार डोकेदुखी, हृदयाचे ठोके वाढणे, त्वचा फिकट पडणे, केस गाळणे अशा समस्या उद्भवू शकतात. संशोधकांचे म्हणणे आहे की, दुधाशिवाय चहा म्हणजेच ग्रीन किंवा ब्लॅक टी पिणे अधिक फायदेशीर ठरू शकते. रक्ताभिसरणाला चालना देण्यासारखे आरोग्य फायदे होतात. दुधाशिवाय चहा प्यायल्याने पोटाच्या कर्करोगाचा धोकाही कमी होतो.