भगवान गणपती बाप्पाचे भक्त दर महिन्याला चतुर्थीच्या दिवशी दिवसभर उपवास करतात. या व्रताला संकष्टी म्हणतात आणि प्रत्येक चतुर्थीला विशिष्ट नाव आणि महत्त्व असते. उदाहरणार्थ, पौष आणि माघ महिन्यात येणारे कृष्ण पक्ष चतुर्थी व्रत लंबोदरा संकष्टी चतुर्थी व्रत म्हणून ओळखले जाते. प्रत्येक महिन्यात येणाऱ्या संकष्टी चतुर्थीची नावे भिन्न आहेत, लंबोदरा संकष्टी चतुर्थी व्रताची तारीख, पूजा, शुभ मुहूर्त आणि इतर महत्त्व जाणून घेऊया...
लंबोदरा संकष्टी गणेश चतुर्थी व्रत 2022 तारीख
लंबोदरा संकष्टी गणेश चतुर्थी व्रत 21 जानेवारी रोजी साजरी होणार आहे.
लंबोदरा संकष्टी गणेश चतुर्थी व्रत २०२२ तिथीच्या वेळा
पौष, कृष्ण पक्ष चतुर्थी तिथी 21 जानेवारी रोजी सकाळी 8:51 वाजता सुरू होते आणि 22 जानेवारी रोजी सकाळी 9:14 वाजता समाप्त होते.
लंबोदरा संकष्टी गणेश चतुर्थी व्रत २०२२ चंद्रोदयाच्या वेळा
चंद्रोदय किंवा चंद्रोदयाची वेळ रात्री ९:०० वाजता आहे.
संकष्टी गणेश चतुर्थी व्रताचे महत्व
- पौष/माघ कृष्ण पक्ष चतुर्थीला भक्त भगवान गणेशाच्या लंबोदरा महागणपती रूपाची प्रार्थना करतात आणि सौरपीठाची पूजा करतात.
- संकष्टी म्हणजे मुक्ती. आणि भगवान गणेशाला विघ्नहर्ता आणि दुःखहर्ता म्हणून गौरवले जात असल्याने, भक्त अडथळे आणि दुःखांपासून मुक्त होण्यासाठी व्रत पाळतात.
- या व्रताला संकट हार चतुर्थी असेही म्हणतात कारण भगवान गणेशाला अडथळे/समस्या दूर करणारे देव म्हणून ओळखले जाते.
- संकष्टीच्या दिवशी सूर्योदयापासून चंद्रोदयापर्यंत भक्त उपवास करतात आणि चंद्र देवाला प्रार्थना करूनच व्रत सोडतात. त्यानंतर, ते अर्घ्य विधी करतात आणि त्यानंतर पूजा करतात.
- संकष्टी व्रत पाळण्याची परंपरा इ.स.पूर्व ७०० मध्ये सुरू झाल्याचे मानले जाते. अभिषेक महर्षींनी ऐश्वर्या नावाच्या विद्यार्थ्याला विधीचे महत्त्व सांगितले. बाविष्यत आणि नरसिंह पुराणातही या व्रताचा उल्लेख आढळतो. असे म्हणतात की या व्रताचे पालन करण्याचे महत्त्व पांडव राजा युधिष्ठिर यांना भगवान विष्णूचा नववा अवतार श्रीकृष्णाने समजावून सांगितले होते.