Varanasi Sai Baba Controversy: वाराणसी येथील अनेक मंदिरांतून साईबाबांच्या मूर्ती हटविल्या

वाराणसी येथील प्रसिद्ध बडा गणेश मंदिरासह (Varanasi Bada Ganesh Mandir) जवळपास 14 मंदिरांमधून साईबाबांच्या मूर्ती हटवल्यामुळे (Sai Baba Idols Removed) धार्मिक वाद (Religious Controversy) निर्माण झाला आहे. सनातन धर्माला समर्पित मंदिरांमध्ये साईबाबांच्या मूर्ती स्थापित करण्याविरुद्धच्या मोहिमेत आघाडीवर असलेले सनातन रक्षक सेनेचे अध्यक्ष अजय शर्मा यांच्या नेतृत्वाखाली सुरु करण्यात आलेल्या एका आंदोलनाचा भाग म्हणून या मूर्ती हाटविण्यात आल्या आहेत. शर्मा यांनी माहिती देताना सांगितले की, लाखो लोक पूज्य मानणारे शिर्डी साई बाबा (Shirdi Sai Baba) त्यांच्या पार्श्वभूमीमुळे सनातन मंदिरांचे सदस्य नाहीत. तसेच त्यांची मुळे इस्लाममध्ये रुजलेली आहेत, असे अनेकांचे मत आहे. पुढे बोलताना त्यांनी, जोर देऊन सांगितले की, "आम्ही साईबाबांच्या किंवा त्यांच्या अनुयायांच्या विरोधात नाही, परंतु सनातन धर्माच्या मंदिरांमध्ये त्यांच्या मूर्तींना स्थान नाही".

आणखी काही मंदिरातील मूर्ती हटविली जाण्यीच शक्यता

साईबाबा यांच्या मूर्ती काढून टाकण्याचे प्रमाण वाढू लागले आहे. डेक्कन हेरॉल्डने दिलेल्या वृत्तानुसार, अशाच प्रकारच्या कारवाईसाठी आणखी 28 मंदिरांना लक्ष्य केले जात असल्याचे वृत्त आहे. या मोहिमेला पाठिंबा देणाऱ्या हिंदू संघटनांचा असा युक्तिवाद आहे की, शिर्डी साईबाबांच्या भक्तांना त्यांची पूजा करण्याचे स्वातंत्र्य असले तरी त्यांच्या मूर्ती केवळ त्यांना समर्पित असलेल्या मंदिरांमध्येच स्थापित केल्या पाहिजेत. (हेही वाचा, Sai Baba’s Idols In Hindu Temples: तामिळनाडूमधील शिवभक्ताची साई बाबांविरुद्ध न्यायालयात धाव; हिंदू मंदिरांमधील बाबांच्या मूर्तींवर घेतला आक्षेप, जाणून घ्या काय आहे प्रकरण)

साईबाबा की चांदबाबा?

दरम्यान, दीपक यादव नामक व्यक्तीने एबीपीन्यूजला दिलेल्या प्रतिक्रियेदरम्यान, म्हटले आहे की, साईबाबांना 'चांद बाबा "म्हणून संबोधले जावे आणि पारंपरिक हिंदू मंदिरांमध्ये ठेवले जाऊ नये, या सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयाचा संदर्भ दिल्यानंतर या वादाला महत्त्वपूर्ण वळण लागले. यामुळे चर्चेची मालिका सुरू झाली, परिणामी बडा गणेश मंदिरासह अनेक प्रमुख मंदिरांमधून साईबाबांच्या मूर्ती काढून टाकण्यात आल्या. (हेही वाचा, PM Narendra Modi Visit Shirdi: पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी शिर्डीत घेतले साईबाबाचे दर्शन, सोबत मुख्यमंत्री आणि उपमुख्यमंत्र्यांनी दाखवली उपस्थिती)

ऐतिहासिक आणि धार्मिक संदर्भ

साईबाबांच्या मूर्ती स्थापन करणे हे सनातन धर्माशी सुसंगत नाही, असा दावा करत ब्राह्मण सभेसह सनातन रक्षक दलाने (एस. आर. डी.) या चळवळीचे नेतृत्व केले आहे. अजय शर्मांच्या मते, "आपल्या मंदिरांमध्ये केवळ सूर्य, विष्णू, शिव, शक्ती आणि गणेश या पाच प्रमुख देवतांच्या मूर्तींना परवानगी आहे. मरण पावलेल्या माणसाची मूर्ती स्थापित करण्यास सनातनच्या तत्त्वांनुसार परवानगी नाही ".

शंकराचार्य आणि धार्मिक बाबांकडूनही विरोध

प्राचीन हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये साईबाबांचा उल्लेख नाही असे म्हणत, दीर्घकाळापासून साईबाबांच्या उपासनेला विरोध करणाऱ्या शंकराचार्य स्वामी स्वरूपानंद सरस्वती यांनी या दृष्टिकोनाचा पुनरुच्चार केला आहे. बागेश्वर धामचे आचार्य धीरेंद्र शास्त्री यांच्यासह इतर धार्मिक नेत्यांनीही साईबाबांचा महात्मा म्हणून आदर केला जाऊ शकतो, परंतु देवता म्हणून त्यांची पूजा केली जाऊ शकत नाही, असे म्हणत आपली भूमिका व्यक्त केली आहे.

राजकीय पडसाद

साईबाबांच्या मूर्ती हटवणे हे प्रकरण राजकीय वर्तुळापासून दूर राहिले नाही. समाजवादी पक्षाचे (सपा) नेते आणि उत्तर प्रदेश विधानपरिषदेचे सदस्य आशुतोष सिन्हा यांनी या निर्णयाला भाजपचा राजकीय डाव म्हटले आहे. त्यांनी यावर भर दिला, "हिंदू धर्म हा एक सर्वसमावेशक धर्म आहे ज्याने विविध विचार आणि श्रद्धा स्वीकारल्या आहेत. विशेषतः महाराष्ट्रात साईबाबांचा खूप आदर केला जातो आणि अशा कृतींची गरज नाही ".

येत्या काही दिवसांत भूतेश्वर आणि अगस्तेश्वर मंदिरांमधून साईबाबांच्या मूर्ती काढून टाकण्याच्या योजनेसह साईबाबांच्या मूर्ती काढून टाकण्याचे काम सुरूच राहील याची पुष्टी अजय शर्माने केली आहे. धार्मिक साधूंच्या पाठिंब्याने आणि शंकराचार्यांच्या मार्गदर्शनाखाली ही मोहीम राबवली जात आहे. या वादामुळे धार्मिक ओळख, सर्वसमावेशकता आणि सनातन धर्माच्या व्याख्येवरील वाद पुन्हा सुरू झाले आहेत.