PM-Kisan Samman Nidhi | Image used for representational purpose | (Photo Credits: Pixabay)

केंद्र सरकार शेतकऱ्यांना त्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (PM Kisan Samman Nidhi) देत ​​आहे. प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी अंतर्गत 12 वा हप्ता शेतकऱ्यांच्या खात्यावर पोहोचला आहे. शेतकरी 13वा हप्ता येण्याची वाट पाहत आहेत. 13 वा हप्ता डिसेंबरमध्ये येणे अपेक्षित आहे. हा हप्ता कोणत्याही अपात्र व्यक्तीच्या खात्यात जाऊ नये यासाठी केंद्र सरकार सर्वतोपरी प्रयत्न करत आहे. याआधी अशा योजनेचा अनेक लोक खोटे शेतकरी बनून गैरफायदा घेत असल्याचे निदर्शनास आले होते.

आता सरकार बनावट शेतकऱ्यांची ओळख पटवण्याचा प्रयत्न करत आहे. एवढेच नाही तर त्यांच्याकडून पैसेही वसूल केले जात आहेत. उत्तर प्रदेशात 7 लाखांहून अधिक शेतकरी आहेत ज्यांनी फसवणूक करून पंतप्रधान किसान सन्मान निधीचा लाभ घेतला आहे. भुलेख सर्वेक्षणात ही बाब समोर आली आहे. अशा शेतकऱ्यांकडून वसुली केली जात आहे. आतापर्यंत एकूण 26 कोटींची वसुली झाली आहे. या शेतकऱ्यांना निधीचा 13वा हप्ताही दिला जाणार नाही.

अनेक बनावट शेतकरी या योजनेचा लाभ घेत असल्याची माहिती सरकारला मिळत होती. या स्थितीत शासन भुलेख सर्वेक्षण करत आहे. महसूल पथके तहसील स्तरावर सर्वेक्षण करत आहेत. यामध्ये बनावट शेतकऱ्यांची यादी मोठ्या प्रमाणात समोर आली आहे. केंद्र सरकारच्या सूचनेवरून राज्य सरकारने शासनाच्या सन्मान निधीचा लाभ घेऊन फसवणूक करणाऱ्या शेतकऱ्यांची चौकशी सुरू केली.

पडताळणीपूर्वी राज्यात युनिक नंबरधारक शेतकऱ्यांची संख्या 2,17,98,596 होती, असे राज्य सरकारच्या तपासणीत समोर आले आहे. पडताळणीनंतर 2,10,87,849 चा डेटा बरोबर असल्याचे आढळून आले आहे. रेकॉर्डमध्ये त्यांचा समावेश करण्यात आला आहे. उर्वरित 7,10,747 शेतकऱ्यांना अपात्र ठरवण्यात आले आहे. 12 व्या हप्त्यात उत्तर प्रदेशातील शेतकऱ्यांना 48,324 कोटी रुपये देण्यात आले आहेत. आणि 11व्या हप्त्यात राज्यातील 2.6 कोटी शेतकऱ्यांना 51,640 कोटी रुपये देण्यात आले.

उत्तर प्रदेशचे अतिरिक्त मुख्य सचिव कृषी देवेश चतुर्वेदी यांनी सांगितले की, अपात्र शेतकऱ्यांकडून 25-26 कोटी रुपये जमा झाले आहेत. सर्वेक्षणाचे काम सध्या सुरू आहे, ज्यामध्ये डेटा दुरुस्त केला जात आहे. त्यामुळे आणखी अपात्र शेतकरी पुढे येऊ शकतात. यामध्ये असे अनेक शेतकरी आहेत जे पती-पत्नी एकत्र लाभ घेत होते. सरकारी कर्मचाऱ्यांनाही या योजनेचा लाभ मिळाला आहे. सुमारे एक लाख शेतकरी आहे, ज्यांचा मृत्यू झाला होता परंतु त्यांच्या खात्यावर पैसे जमा होत आहेत. (हेही वाचा: देशातील करोडपतींचा भारताला रामराम! 2022 मध्ये चीन, रशियासह भारतातून सर्वाधिक करोडपतींचं स्थलांतर)

दरम्यान, पीएम किसान सन्मान निधी अंतर्गत सरकार दरवर्षी 6,000 रुपये देते. हे पैसे 3 हप्त्यांमध्ये दिले जातात. हे पैसे त्यांनाच मिळतात. ज्या शेतकऱ्यांची जमीन 2 हेक्टरपेक्षा कमी आहे.