Prayagraj Stampede | (फोटो सौजन्य - ANI)

उत्तर प्रदेश (Uttar Pradesh News) राज्यातील प्रयागराज (Prayagraj Stampede) येथे भरलेल्या महाकुंभ मेळ्यात (Maha Kumbh Mela 2025) बुधवारी पहाटे चेंगराचेंगरी झाली. या चेंगराचेंगरीत काही भाविकांचा मृत्यू झाला आणि सुमारे 10 जण जखमी झाले. उत्सवाचा सर्वात शुभ दिवस मानल्या जाणाऱ्या गंगा, यमुना आणि पौराणिक सरस्वती नद्यांच्या संगमावर पवित्र डुबकीसाठी लाखो यात्रेकरू जमले असताना ही घटना घडली. त्यामुळे विविध आखाड्याचे प्रमुख, महामंडलेश्वर आणि साधूंनी भाविकांना गर्दीपासून दूर राहण्याचे अवाहन केले आहे. प्रशासनानेही गर्दी नियंत्रणासाठी प्रयत्न सुरु केले आहेत.

भीतीचे वातावरण निर्माण करणारी अराजक दृश्ये

उत्तर प्रदेश राज्यातील या धार्मिक ठिकाणी चेंगराचेंगरी होण्यापूर्वी पहाटेच्या वेळी खांद्याला खांदा लावून फिरणाऱ्या भाविकांचा सागर ड्रोन फुटेजमध्ये कैद झाला होता. कुंभमेळा 2025 मध्ये घडलेल्या या घटनेनंतर यातील अनेक भावीक वेदनादायक दृश्यांमध्ये मृतदेह स्ट्रेचरवर वाहून नेताना दिसले, तर आघातग्रस्त यात्रेकरू अश्रू ढाळत जमिनीवर बसले होते. लोक पळून जाण्यासाठी धडपडत असताना त्या ठिकाणी टाकून दिलेले सामान विखुरले गेले. (हेही वाचा, Maha Kumbh Mela 2025: कुंभ मेळ्याचा सुंदर नजरा आणि प्लेन मध्ये होत असलेली Announcement, येथे पाहा व्हिडीओ)

चेंगराचेंगरीकडे नेणाऱ्या घटनांचा क्रम

अधिकाऱ्यांनी सांगितले की पहिला चेंगराचेंगरी अंदाजे 1:00 वाजता (स्थानिक वेळेनुसार) झाला परंतु सुरुवातीला किरकोळ वाटला, अचूक कारण अद्याप अस्पष्ट आहे. प्रत्यक्षदर्शींनी मात्र, भाविकांनी बाहेर पडण्याचा प्रयत्न केला पण त्यांचा मार्ग अडवलेला आढळल्याने झालेल्या दुय्यम आणि अधिक तीव्र चेंगराचेंगरीचे वर्णन केले. सुरुवातीला गर्दीतील लोक पांटून पुलांकडे धावले, केवळ त्यांच्या लक्षात आले की ते अधिकाऱ्यांनी बंद केले आहेत, ज्यामुळे आणखी गोंधळ निर्माण झाला. (हेही वाचा  -  Monalisa Bhosle: कोण आहे मोनालिसा भोसले? हा चेहरा का खेचतोय महाकुंभ मेळ्यातील गर्दी?)

घटनेबाबत बोलतान एका भाविकाने सांगितले की, मी अनेक लोकांना पडताना आणि असहाय होताना पाहिले. मदतीसाठी आरडाओरडा करत महिला आणि मुले वेगळी झाली होती.

त्वरित कृती दल तैनात, पंतप्रधान मोदींचे तातडीने मदत देण्याचे आदेश

चेंगराचेंगरी आणि गर्दी दरम्यान उद्भवलेल्या संकटाला प्रतिसाद म्हणून, परिस्थितीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि बचावकार्यात मदत करण्यासाठी जलद कृती दल (आरएएफ) तैनात करण्यात आले होते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांच्याशी वैयक्तिकरित्या चर्चा केली आणि प्रभावितांना त्वरित मदत आणि वैद्यकीय मदत देण्याचे निर्देश अधिकाऱ्यांना दिले.

भाविकांना गर्दीत जाणे टाळण्याचे अवाहन

दुर्घटनेनंतर पवित्र डुबकी रद्द

तपस्वी रवींद्र पुरी यांनी सांगितले आकाशीय संरेखनानंतर तब्बल 144 वर्षांनंतर होणारे पवित्र 'शाही स्नान'  रद्द करण्यात आले. जेव्हा आम्हाला या दुर्घटनेची माहिती मिळाली तेव्हा आमचे सर्व संत आणि साधू पवित्र स्नानासाठी तयार होते. या पार्श्वभूमीवर आम्ही स्नान बंद करण्याचा निर्णय घेतला.

जखमींना रुग्णवाहीकेद्वारे उपचारांसाठी हालवले

महाकुंभ मेळा 2025: अभूतपूर्व गर्दी नियंत्रण आव्हाने

महाकुंभ मेळा हा जगातील सर्वात मोठा धार्मिक मेळावा मानला जातो. दोन आठवड्यांपूर्वी त्याची सुरुवात झाल्यापासून सुमारे 14 कोटी 80 लाख भाविकांनी या विधींमध्ये भाग घेतला आहे. अधिकाऱ्यांनी बुधवारी भव्य स्नानविधीसाठी विक्रमी 10 कोटी पाहुण्यांसाठी तयारी केली होती.

गर्दी नियंत्रित करण्यासाठी, व्यापक सुरक्षा उपायांची अंमलबजावणी करण्यात आली असून, त्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहेः अतिरिक्त वैद्यकीय आणि आपत्कालीन कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती, कृत्रिम बुद्धिमत्ता-आधारित गर्दी व्यवस्थापन प्रणाली, सुरळीत वाहतुकीसाठी विशेष गाड्या आणि बसगाड्या. दरम्यान या प्रयत्नांनंतरही, चेंगराचेंगरीची घटना घडली आहे.