Lok Sabha Election Results | (Photo courtesy: archived, edited, symbolic images)

Lok Sabha Election Results 2024: भारत आज ऐतिहासिक दिवसाचा साक्षीदार ठरणार आहे. संपूर्ण देशभरात सहा आठवड्यांच्या मतदानाच्या सात फेऱ्यांनंतर सार्वत्रिक निवडणुकीची मतमोजणी (Indian General Election Results 2024) आज (4 जून) पार पडत आहे. लोकसभा निवडणूक निकाल जाहीर होणार असल्याने त्याकडे संपूर्ण भारताचे लक्ष लागले आहे. आज निश्चित होईल की, भाजपच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (NDA) आपली सत्ता कायम ठेवेल की काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील विरोधी इंडिया ब्लॉक आश्चर्यकारक विजय मिळवेल. दरम्यान, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी निर्णायक बहुमतासह ऐतिहासिक तिसऱ्यांदा निवडून येतील असा अंदाज एक्झिट पोलने वर्तवला आहे. दुसऱ्या बाजूला 40 विरोधी पक्षांचा समावेश असलेला भारत गट मतमोजणीच्या दिवशी बहुमत मिळविण्याबद्दल आशावादी आहे.

मोजणी प्रक्रिया

देशभरातील केंद्रांवर सकाळी 8 वाजता मतमोजणीला सुरुवात होईल. मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार यांनी घोषणा केली की, ही प्रक्रिया पोस्टल मतपत्रिकांच्या मोजणीसह सुरू होईल, त्यानंतर इलेक्ट्रॉनिक मतदान यंत्रे (ईव्हीएम) उघडली जातील. (हेही वाचा, Sonia Gandhi Temple: तेलंगणात काँग्रेस नेत्याने बांधले सोनिया गांधी यांचे मंदिर)

आरोप प्रत्यारोपांच्या फैरी

मतमोजणी सुरू असताना दोन्ही बाजूंनी आरोप-प्रत्यारोपांच्या फैरी सुरुच आहेत. इंडिया आघाडीच्या नेत्यांनी पंतप्रधानांवर नोकरशाहीवर "फँटसी" एक्झिट पोलद्वारे प्रभाव पाडल्याचा आरोप केला आहे. काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांनी "मोदी मीडिया पोल" असे म्हणत एक्झिट पोल्सनी वर्तवलेले भाकीत फेटाळून लावले. प्रत्युत्तरादाखल, भाजपने विरोधकांवर निवडणूक प्रक्रियेची अखंडता कमी केल्याचा आरोप केला आणि मतमोजणी दरम्यान कोणतीही "हिंसा आणि अशांतता" टाळण्यासाठी निवडणूक आयोगाला विनंती केली.

विक्रमी निवडणुका

संसदेचे कनिष्ठ सभागृह असलेल्या 543 सदस्यीय लोकसभा सभागृहासाठी या निवडणुका पार पडत आहेत. त्यापैक दोन जागा बिनविरोध झाल्या आहेत. उर्वरीत जागांसाठी 19 एप्रिल ते 1 जून या कालावधीत सात टप्प्यांत मतदान झाले. मतदारांच्या पात्रतेच्या दृष्टीने आतापर्यंतची सर्वात मोठी असलेल्या या निवडणुकीसाठी 96.8 कोटी लोक मतदानासाठी पात्र ठरले. जे लोकसख्येच्या सुमारे 70% आहेत. उष्णतेची लाट असूनही, भारताने 31.2 कोटी महिलांसह 64.2 कोटी मतदारांसह जागतिक विक्रम प्रस्थापित केला.

प्रचारामध्ये जुगलबंदी

पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी भाजपची मोहीम विरोधकांच्या "तुष्टीकरणाच्या राजकारणावर" केंद्रित केली, काँग्रेस आणि त्यांच्या मित्रपक्षांवर मुस्लिमांना ओबीसी आरक्षण वाटप केल्याचा आरोप केला आणि "संपत्तीचे पुनर्वितरण" अजेंडासाठी कौटुंबिक मालमत्तांना लक्ष्य केले. भाजपच्या प्रचारात राष्ट्रीय अभिमान, कल्याणकारी योजना, राजकीय स्थैर्य आणि आर्थिक वाढ यावर प्रकाश टाकण्यात आला. याउलट, विरोधकांनी भाजपवर मतदारांचे ध्रुवीकरण करण्यासाठी फूट पाडणारी मोहीम चालवल्याचा आरोप केला.

एक्झिट पोल अंदाज

Axis-My India च्या एक्झिट पोलमध्ये भाजपच्या नेतृत्वाखालील NDA ला 401 जागा मिळण्याची शक्यता वर्तवली आहे. भाजपला एकट्याने 322 ते 340 जागा जिंकता आल्या, त्याची आतापर्यंतची सर्वोत्तम कामगिरी आहे. पश्चिम बंगालमध्ये, भाजपला 26 ते 31 जागा मिळण्याचा अंदाज आहे, जे तृणमूल काँग्रेसच्या 11 ते 14 जागांच्या जवळपास दुप्पट आहे. ओडिशामध्ये 21 पैकी किमान 20 जागांवर भाजपचे वर्चस्व असेल, असे एक्झिट पोल्सचे अंदाज सांगतात.

इंडिया आघाडी दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये चांगली कामगिरी करणे अपेक्षित आहे. परंतु भाजप केरळ आणि तामिळनाडूमध्ये संभाव्य जागा जिंकून यश मिळवून आश्चर्यचकित करु शकते. कर्नाटक, गुजरात, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड, उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, हिमाचल प्रदेश आणि दिल्ली या राज्यांमध्येही भाजपने आपले गड कायम ठेवण्याची अपेक्षा आहे. बिहार, राजस्थान, हरियाणा आणि पंजाबमध्ये विरोधकांना किरकोळ फायदा अपेक्षित आहे.

शेअर बाजारात उसळी

मोदींच्या तिसऱ्या टर्मसाठी निर्णायक जनादेश असल्याचे एक्झिट पोलने दर्शविल्यामुळे, शेअर बाजारांनी सोमवारी नवीन उच्चांक गाठला. BSE सेन्सेक्स आणि निफ्टी 50 त्यांच्या सर्वकालीन उच्चांकावर बंद झाले, 3% पेक्षा जास्त वाढले.

लोकसभा निवडणूक 2019: थोडक्यात आढावा

लोकसभा निवडणूक 2019 मध्ये भाजपच्या नेतृत्वाखालील एनडीएने 543 पैकी 353 जागा जिंकल्या आणि एकट्या भाजपला 303 जागा मिळाल्या. राहुल गांधींच्या नेतृत्वाखालील काँग्रेसने 52 जागा जिंकल्या. ही कामगिरी काँग्रेससाठी 2014 च्या 44 जागांच्या तुलनेत थोडी सुधारणा दर्शवणारी राहिली. 2019 च्या निवडणुकीत 67.11% मतदान झाले, जे आतापर्यंतचे सर्वाधिक नोंदवले गेले.