India Leads in Global RTP: जागतिक रिअल-टाइम पेमेंट्स आणि रेमिटन्समध्ये भारत आघाडीवर आहे: RBI अहवाल

जागतिक रिअल-टाइम पेमेंट्समध्ये (Real-Time Payments) भारताचे वर्चस्व आहे. डिजिटल इकॉनॉमी (Digital Economy) च्या एकूण व्हॉल्यूमपैकी भारताची हिस्सेदारी एकूण 48.5% इतकी आहे. 2023 मध्ये USD 115.3 अब्ज प्राप्त करून जागतिक रेमिटन्समध्ये भारत जगात आघाडीवर असल्याची माहिती पुढे आली आहे. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने सोमवारी प्रसिद्ध केलेल्या अहवालात ही माहिती पुढे आली. या अहवालात म्हटले आहे की, भारताच्या नेतृत्वाखालीजागतिक रीअल-टाइम पेमेंट व्हॉल्यूममध्ये भारत 48.5 टक्के वाटा घेऊन जगात आघाडीवर आहे. मोबाइल मनी आणि डिजिटल प्लॅटफॉर्मद्वारे वाढत्या प्रमाणात परिणाम होत असलेल्या जागतिक रेमिटन्सेस 2023 मध्ये USD 857.3 अब्ज पर्यंत वाढल्याचा अंदाज अहवालात वर्तविण्यात आला आहे.

डिजिटल अर्थव्यवस्थेमध्ये भारताचा मोठा वाटा

डिजिटल अर्थव्यवस्थामध्ये सध्या भारताच्या GDP मध्ये 10% वाटा आहे आणि 2026 पर्यंत ती 20% पर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे. हा अंदाज गेल्या दशकातील वाढीच्या दरांवर आधारित आहे. RBI च्या मते, भारतातील डिजिटल पेमेंटने गेल्या सात वर्षांत 50% आणि मूल्याच्या दृष्टीने 10% चा चक्रवाढ वार्षिक वाढीचा दर (CAGR) नोंदवला आहे, 2023-24 मध्ये ₹ 428 लाख कोटी रुपयांचे 164 अब्ज व्यवहार झाले आहेत. आरबीआयच्या अहवालात ठळकपणे नमूद करण्यात आले आहे की भारत डिजिटल क्रांतीमध्ये आघाडीवर आहे, ज्यामध्ये केवळ आर्थिक तंत्रज्ञान (फिनटेक) नाही तर इंडिया स्टॅकचाही समावेश आहे. ज्यामध्ये बायोमेट्रिक ओळख, युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस (UPI), मोबाइल कनेक्टिव्हिटी, डिजिटल लॉकर्स आणि संमती- आधारित डेटा शेअरिंग अशा बाबींचा समावेश आहे. (हेही वाचा, VISA, Ola Financial आणि Manappuram Finance वर RBI ची कारवाई; भरावा लागणार मोठा दंड)

व्हायब्रंट ई-मार्केटचा उदय

डिजिटल क्रांती बँकिंग पायाभूत सुविधा आणि सार्वजनिक वित्त व्यवस्थापन प्रणाली सुधारत आहे, ज्यामध्ये थेट लाभ हस्तांतरण आणि कर संकलन दोन्ही समाविष्ट आहेत. व्हायब्रंट ई-मार्केट उदयास येत आहेत आणि त्यांचा आवाका वाढवत आहेत. तथापि, अहवालात असेही निदर्शनास आणले आहे की डिजिटल आर्थिक पायाभूत सुविधांना लक्ष्य करणाऱ्या सायबर धोक्यांच्या विविध स्वरूपामुळे सायबर सुरक्षा हे एक महत्त्वाचे आव्हान आहे. इंडियन कॉम्प्युटर इमर्जन्सी रिस्पॉन्स टीम (CERT-In) ने हाताळलेल्या सुरक्षा घटना 2017 मधील 53,117 वरून जानेवारी-ऑक्टोबर 2023 दरम्यान 13,20,106 पर्यंत वाढल्या आहेत. भारतात सर्व सुरक्षा घटनांपैकी 80% पेक्षा जास्त अनधिकृत नेटवर्क स्कॅनिंग, प्रोबिंग आणि असुरक्षित सेवा आहेत. (हेही वाचा, RBI on 2000 Notes: 2000 च्या 97.87 टक्के नोटा परतल्या, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने शेअर केली नवीन माहिती)

अहवालात पुढे नमूद करण्यात आले आहे की भारतातील डिजिटल तंत्रज्ञान पायाभूत सुविधा हे विकासाचे प्रमुख इंजिन असेल. ग्रामीण आणि सध्या उलगडलेल्या शहरी भागात 5G नेटवर्कचा विस्तार करण्याबरोबरच 6G आणि सॅटेलाइट नेटवर्क्स सारख्या पुढील पिढीच्या संप्रेषण तंत्रज्ञानावर लक्ष केंद्रित केले आहे. या तंत्रज्ञानाचा विकास केल्याने सेवा कमी असलेल्या भागात नवीन संधी निर्माण होतील. डिजिटल क्रांतीच्या संभाव्यतेची पूर्ण जाणीव करून देण्यासाठी चिप उत्पादनात स्वयंपूर्णता मिळवण्याच्या महत्त्वावरही या अहवालात भर देण्यात आला आहे.

(Social media brings you the latest breaking news, viral news from the world of social media including Twitter, Instagram and YouTube. The above post is embedded directly from the user's social media account. This body of content has not been edited or may not be edited by Latestly staff. Opinions appearing on social media posts and the facts do not reflect the opinions of Latestly, and Latestly assumes no responsibility for the same.)