Fossils Of Ancient Crocodile Found In Brazil: ब्राझिलमध्ये आढळले डायनासोरच्याही आधीचे सरपटणाऱ्या प्राण्याचे जीवाश्म

फेडरल युनिव्हर्सिटी ऑफ सांता मारिया येथील ब्राझिलियन जीवाश्मशास्त्रज्ञ रॉड्रिगो मुलर यांनी पहिल्या डायनासोरच्या (Dinosaurs) लाखो वर्षांपूर्वी पृथ्वीवर फिरणाऱ्या लहान, मगरीसारख्या सरपटणाऱ्या प्राण्यांचे जीवाश्म (Fossils Of Ancient Crocodile Found In Brazil) शोधले आहेत. पारवोसुचस ऑरेलिओई नावाच्या नव्याने सापडलेल्या प्रजाती सुमारे 237 दशलक्ष वर्षांपूर्वी ट्रायसिक (Triassic Period) कालावधीत जगल्या होत्या. दक्षिण ब्राझीलमध्ये सापडलेल्या जीवाश्मांमध्ये संपूर्ण कवटी, 11 कशेरुक श्रोणितील आणि अनेक शरीरांच्या हाडांचा समावेश आहे. पारवोसुचस (Parvosuchus Aurelioi), ज्याचे भाषांतर "लहान मगर" असे केले जाते, ते सुमारे तीन फूट (एक मीटर) लांब होते आणि चार पायांवर चालत होते. त्याने लहान सरपटणाऱ्या प्राण्यांची शिकार केली आणि स्थलीय शिकारी म्हणून स्वत:ची ओळख निर्माण केली.

अभ्यासक सांगतात की, जीवाश्मांचा हा गट विशेष आहे, कारण ते डायनासोरच्या पहाटेच्या अगदी आधी राहत होते. पहिले डायनासोर सुमारे 230 दशलक्ष वर्षांपूर्वी दिसले. परवोसुचसचा शोध महत्त्वपूर्ण आहे कारण त्याने ग्रॅसिलिसुचिड शाखेच्या (Gracilisuchidae Family) ज्ञानात भर घातली आहे. दरम्यान, सरपटणाऱ्या प्राण्यांचा एक दुर्मिळ गट जो पूर्वी फक्त अर्जेंटिना आणि चीनमध्ये सापडलेल्या जीवाश्मांमधून ओळखला जात होता. (हेही वाचा, UK: ब्रिटनमध्ये सापडले 110 दशलक्ष वर्षांपूर्वीच्या Dinosaurs च्या सहा प्रजातींच्या पायांचे ठसे; 80 सेमी रूंद व 65 सेमी लांब)

Gracilisuchidae स्यूडोसुचिया या नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या वंशाच्या सुरुवातीच्या शाखांपैकी एक आहे, ज्यामध्ये नंतर मगरीची शाखा समाविष्ट झाली. हे सरपटणारे प्राणी 252 दशलक्ष वर्षांपूर्वी पृथ्वीच्या सर्वात गंभीर वस्तुमान विलुप्त होण्याच्या घटनेनंतर उत्क्रांतीच्या नवकल्पनांच्या काळात जगले. या काळात, डायनासोरच्या उदयापूर्वी सरपटणाऱ्या प्राण्यांच्या अनेक गटांनी वर्चस्वासाठी स्पर्धा केली.

प्रथम दिसण्यापूर्वी डायनासोर सुमारे सत्तर दशलक्ष वर्षांपूर्वी ग्रॅसिलिसुचिडेचे शेवटचे निर्विवाद सदस्य मरण पावले, ज्याने डायनासोरच्या युगाचा मार्ग मोकळा करणारा एक महत्त्वाचा उत्क्रांती अध्याय घालून दिला. पारवोसुचस ऑरेलिओईवरील म्युलरचे संशोधन सायंटिफिक रिपोर्ट्स जर्नलमध्ये प्रकाशित झाले आहे, जे ट्रायसिक कालावधीत सुरुवातीच्या सरपटणाऱ्या प्राण्यांच्या विविधता आणि उत्क्रांतीबद्दल नवीन अंतर्दृष्टी देते.

डायनासोर, (क्लेड डायनासोरिया), सरपटणाऱ्या प्राण्यांच्या समूहाला दिलेले सामान्य नाव आहे. हे प्राणी बहुतेकदा खूप मोठे होते. जे सुमारे 245 दशलक्ष वर्षांपूर्वी (मध्य ट्रायसिक युगाच्या सुरूवातीस) प्रथम दिसू लागले आणि सुमारे 180 दशलक्ष वर्षांच्या कालावधीत जगभर वाढले. सुमारे 66 दशलक्ष वर्षांपूर्वी क्रेटासियस कालावधीच्या शेवटी बहुतेकांचा मृत्यू झाला. या प्राण्याबद्दल जगभरामध्ये वेगवेगळी संशोधने पुढे येतात. ज्याबाबत नेहमीच कुतुहल असते.