व्हॉट्सॲप (WhatsApp) ने एप्रिल 2024 मध्ये अंदाजे 71 लाख भारतीय वापरकर्त्यांच्या खात्यांवर बंदी (WhatsApp Bans Indian Users) घातली आहे. आपल्या मंचाचा गैरवापर रोखण्यासाठी आणि प्लॅटफॉर्मची अखंडता राखण्यासाठी हे कठोर पाऊल उचलल्याचे कंपनीकडून सांगण्यात आले आहे. व्हॉट्सॲपने दिलेल्या भारतातील आपल्या ताज्या मासिक अहवालात ही माहिती पुढे आली आहे. मेटा-मालकीच्या इन्स्टंट मेसेजिंग प्लॅटफॉर्मने म्हटले आहे की, बंदीची कारवाई 1 एप्रिल ते 30 एप्रिल 2024 दरम्यान करण्यात आली आहे. खास करुन ही कारवाई घोटाळे आणि गोपनीयता धोरणाच्या उल्लंघनासाठी नोंदवलेल्या तक्रारी आणि खात्यांबाबत करण्यात आली आहे. नियमांचे उल्लंघन केल्याच्या घटना यापुढेही आढळल्यास आणखीही कारवाई करण्याचे संकेत कंपनीने दिले आहेत.
WhatsApp ने दिलेल्या माहितीत म्हटले आहे की, 1 एप्रिल ते 30 एप्रिल 2024 या कालावधीत एकूण 7,182,000 खाती प्रतिबंधित करण्यात आली होती, यापैकी 1,302,000 बंदी सक्रिय होती. संशयास्पद वर्तन आणि त्याबाबतचे नमुने ओळखण्यासाठी प्रगत मशीन लर्निंग आणि डेटा ॲनालिटिक्सचा वापर करून गैरवर्तन होण्याआधीच टाळण्यासाठी ही करावाई म्हणजे WhatsApp च्या सक्रिय दृष्टिकोनच्या व्यापक धोरणाचा एक भाग, असल्याचे कंपनीने म्हटले आहे. (हेही वाचा, WhatsApp Upcoming Features: व्हॉट्सॲप स्टेटस अपडेट्स नोटिफिकेशन लवकरच वापरकर्त्यांच्या भेटीला; अधिक घ्या जाणून)
एप्रिल 2024 मध्ये, WhatsApp ला खाते समर्थन, बंदी अपील, उत्पादन समर्थन आणि सुरक्षिततेच्या समस्यांसह विविध समस्यांवरील 10,554 वापरकर्ता अहवाल प्राप्त झाले. मोठ्या प्रमाणात अहवाल असूनही, या तक्रारींच्या आधारे केवळ सहा खात्यांवर कारवाई करण्यात आली, जे खाते कारवाईसाठी प्लॅटफॉर्मचे कठोर निकष दाखवून देतात. व्हाट्सअॅपने केलेली कारवाई, माहिती तंत्रज्ञान (मध्यस्थ मार्गदर्शक तत्त्वे आणि डिजिटल मीडिया आचार संहिता) नियम, 2021 चे पालन करण्यासाठी WhatsApp च्या प्रयत्नांशी संरेखित करतात. नियमांमध्ये वापरकर्त्याच्या तक्रारी आणि कायद्याचे उल्लंघन यांच्या प्रतिसादात केलेल्या कारवाईचे तपशीलवार अनुपालन अहवाल प्रकाशित करणे अनिवार्य आहे. जून 2024 चा ताज्या अहवालात वापरकर्त्याच्या तक्रारी आणि अत्याधुनिक इन-हाउस डिटेक्शन मेकॅनिझम या दोन्हींचा फायदा घेऊन हानिकारक वर्तनाविरुद्ध WhatsApp च्या कठोर उपायांवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे.
व्हॉट्सॲप बंदीची कारणे
WhatsApp आपल्या वापरकर्त्यांसाठी सुरक्षित आणि सुरक्षित वातावरण सुनिश्चित करण्यासाठी खात्यांवर बंदी घालते. या बंदीच्या मुख्य कारणांमध्ये खालील बाबींचा समावेश आहे:
सेवा अटींचे उल्लंघन: स्पॅम, घोटाळे, चुकीची माहिती आणि हानिकारक सामग्रीमध्ये गुंतलेली खाती प्रतिबंधित आहेत.
कायदेशीर उल्लंघन: स्थानिक कायद्यांचे उल्लंघन करणारी कोणतीही गतिविधी तात्काळ बंदी घालण्यात येते.
वापरकर्ता अहवाल: अपमानास्पद किंवा अयोग्य वर्तनाच्या वापरकर्त्याच्या अहवालावर आधारित कारवाई केली जाते.
व्हॉट्सॲप खाते कसे शोधतात आणि बॅन कसे करतात
WhatsApp वापरकर्त्याच्या खात्यावरुन केल्या जाणाऱ्या कृती, विविध टप्प्यांवर गैरवर्तन शोधण्यासाठी आणि प्रतिबंधित करण्यासाठी एक बहुआयामी दृष्टीकोन वापरते:
संशयास्पद नोंदणी: वाईट सदस्यांना समूहात सामील होण्यापासून रोखण्यासाठी खाते तयार करताना प्लॅटफॉर्म संशयास्पद नोंदणी शोधतो आणि अवरोधित करतो.
मेसेज ॲक्टिव्हिटी स्कॅनिंग: स्पॅम, धमक्या किंवा चुकीची माहिती यासारखे हानिकारक वर्तन दर्शविणाऱ्या नमुन्यांसाठी अल्गोरिदम सतत संदेश कृती स्कॅन करतात.
वापरकर्ता अभिप्राय: वापरकर्त्यांकडून अहवाल आणि ब्लॉक्स WhatsApp च्या शोध प्रणालीमध्ये फीड केले जातात, पुढील तपासणी आणि संभाव्य प्रतिबंधांना सूचित करतात.
समर्पित विश्लेषक कार्यसंघ: विश्लेषकांची एक टीम अल्गोरिदम सुधारण्यासाठी आणि नवीन गैरवर्तन पद्धती ओळखण्यासाठी जटिल किंवा असामान्य प्रकरणांचे परीक्षण करते, विकसित होणाऱ्या धोक्यांपासून पुढे राहते.
नियामक आवश्यकतांचे पालन करताना WhatsApp चे मजबूत उपाय आणि सक्रिय भूमिका वापरकर्त्यांसाठी सुरक्षित वातावरण टिकवून ठेवण्याचे उद्दिष्ट आहे. त्यामुळे अनेक खात्यांवर बंदी घालण्याची कारवाई केली जाते.