Earth's Core Rotating in Reverse Direction: पृथ्वीचा गाभा फिरतोय उलट दिशेने, वेगही मंदावला; जाणून घ्या याचा अर्थ काय!

आपली पृथ्वी (Earth) प्रामुख्याने तीन थरांनी बनलेली आहे. ज्यामध्ये कवचाचा सर्वात वरचा थर असतो, ज्यावर आपण राहतो. पुढे आवरण आहे आणि तिसऱ्या आणि सर्वात आतल्या थराला पृथ्वीचा गाभा म्हणतात. हे अंतर्गत आणि बाह्य अशा दोन भागात विभागलेले आहे. पण शास्त्रज्ञांच्या दाव्यानुसार पृथ्वीचा अंतर्भाग मंदावत आहे आणि आता उलट दिशेने फिरत आहे.

पृथ्वीचा आतील गाभा पृथ्वीच्या बाह्य भागापेक्षा तुलनेने स्वतंत्रपणे फिरतो. एखाद्या मोठ्या शीर्षाच्या आत एक मोठा शीर्ष फिरत आहे असे मानले जाऊ शकते, हे असे का होते हे अद्याप एक रहस्य आहे. डॅनिश भूकंपशास्त्रज्ञ Inge Lehmann यांनी 1936 मध्ये त्याचा शोध लावल्यापासून, आतील गाभ्याने जगभरातील संशोधकांना आकर्षित केले आहे. त्याच्या गतीसह दिशा देखील अनेक दशकांपासून चर्चेचा विषय आहे. परंतु अलीकडील पुरावे असे सूचित करतात की मागील काही वर्षांमध्ये कोरच्या रोटेशनमध्ये लक्षणीय बदल झाला आहे, परंतु नेमके काय घडत आहे आणि त्याचा अर्थ काय यावर शास्त्रज्ञांमध्ये मतभेद आहेत.

पृथ्वीच्या आत सुमारे 3,220 मैल (5,180 किलोमीटर) खोलवर, घन धातूचा आतील गाभा द्रव धातूच्या बाह्य गाभ्याने वेढलेला आहे. प्रामुख्याने लोह आणि निकेलचा बनलेला, आतील गाभा सूर्याच्या पृष्ठभागाइतका उष्ण असण्याचा अंदाज आहे, सुमारे 9,800 °F (5,400 °C). संशोधकांचा असा विश्वास आहे की जेव्हा गाभा हळूहळू फिरतो तेव्हा आवरणाचा वेग वाढतो. या बदलामुळे पृथ्वी वेगाने फिरते आणि दिवसाची लांबी कमी होते.

CNN च्या म्हणण्यानुसार, संशोधन केवळ Earth's slowdown सांगत नाही तर 2023 मध्ये केलेल्या शास्त्रज्ञांच्या दाव्याचे समर्थन देखील करते, की core's deceleration हा वेग कमी होण्याच्या आणि वेग वाढवण्याच्या अनेक दशकांच्या पद्धतीचा भाग आहे. 2023 मध्ये प्रस्तावित केलेल्या मॉडेलने पृथ्वीच्या गाभ्याचे परिभ्रमण गती आणि दिशा यांचे वर्णन केले आहे. मॉडेलने सांगितल्यानुसार पृथ्वीचा आतील गाभा भूतकाळात पृथ्वीच्या कवचापेक्षा वेगाने फिरत होता, परंतु आता तो हळू फिरत आहे. काही काळासाठी, कोर आणि पृथ्वीचे परिभ्रमण जुळले. पुढे, पृथ्वीच्या गाभ्याचा प्रदक्षिणा वेग आणखी कमी झाला जोपर्यंत तो उलट दिशेने जाऊ लागला.