Building | Image of a construction site used for representational purpose | Image: Flickr

महाराष्ट्रातील मुद्रांक शुल्कात (Stamp Duty) 1 एप्रिल 2023 पासून 1 टक्‍क्‍यांनी वाढ अपेक्षित आहे. रेडी रेकनरचे (Ready Reckoner) नवे दरही लागू होतील, अशी अपेक्षा आहे. लोकसत्ताने याबाबत वृत्त दिले आहे. याआधी राज्याच्या तिजोरीवर मोठा ताण असतानाही उपमुख्यमंत्री आणि अर्थमंत्री देवेंद्र यांनी अर्थसंकल्पात मुद्रांक शुल्क किंवा करात वाढ करण्याची घोषणा करण्याचे टाळले होते. मात्र आता मुद्रांक शुल्कात वाढ करण्याचा प्रस्ताव विचारात घेण्यात आल्याचे वृत्त सूत्रांच्या हवाल्याने माध्यमांनी दिले आहे.

मुद्रांक शुल्कात वाढ झाल्यास घरांच्या किमती वाढण्याची शक्यता आहे. हा प्रस्ताव मंजूर झाल्यास मुंबईतील मुद्रांक शुल्क पूर्वीच्या सहा टक्क्यांवरून सात टक्के होईल, तर पुणे, ठाणे आणि नवी मुंबईत मुद्रांक शुल्क आठ टक्क्यांवर जाईल. यासोबतच एक टक्का स्थानिक संस्था कर आणि मेट्रो अधिभार (Metro Surcharge) लागू झाल्यास मुद्रांक शुल्क आठ टक्के होईल. रिकॅल्क्युलेटरच्या दराचाही आढावा घेण्यात आला असल्याचे अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. राज्यातील मोठ्या शहरांमधील कोणत्याही भागात रेडी रेकनर वाढेल. (हेही वाचा: Maharashtra Budget Session 2023: केंद्र सरकार कडून केंद्रीय यंत्रणांच्या गैरवापराविरोधात विरोधक एकवटले; हातात 'वॉशिंग पॉवडर' घेत निषेध)

सध्या राज्याच्या तिजोरीवर मोठा आर्थिक बोजा पडला असून मुद्रांक शुल्कात वाढ करण्याशिवाय सरकारकडे पर्याय नाही. वस्तू आणि सेवा कर (GST) महसुलात वाढ होत असली तरी वित्तीय तूट 95,000 कोटींवर जाईल. राज्याच्या उत्पन्नाचे प्रमुख स्त्रोत म्हणजे मुद्रांक शुल्क आणि सिगारेट व दारूवरील कर. त्यामुळे राज्य मुद्रांक शुल्कात वाढ करण्याचा विचार करत आहे. बँकांनी या महिन्यात त्यांचे व्याजदर वाढवून सर्वसामान्यांसाठी कर्जे महाग केली आहेत, परंतु रेडी रेकनर दर वाढल्यास घरे आणखी महाग होतील.