Ashadi Ekadashi

आषाढी एकादशी दिंडी (Ashadi Ekadashi 2025) ही महाराष्ट्रातील सर्वात मोठी धार्मिक परंपरा आहे, जी लाखो वारकऱ्यांना पंढरपूर येथील श्री विठ्ठल-रुक्मिणी मंदिरात एकत्र आणते. यंदा रविवार 6 जुलै 2025 रोजी साजऱ्या होणाऱ्या आषाढी एकादशीसाठी महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (MSRTC) ने 5,200 विशेष बसेस चालवण्याची घोषणा केली आहे. परिवहन मंत्री आणि एमएसआरटीसीचे अध्यक्ष प्रताप सरनाईक यांनी ही माहिती दिली.

आषाढी एकादशी ही हिंदू पंचांगानुसार आषाढ महिन्यातील शुद्ध एकादशीला साजरी होते आणि याला ‘देवशयनी एकादशी’ असेही म्हणतात, कारण याच दिवशी भगवान विष्णू चार महिन्यांसाठी योगनिद्रेत जातात. ही यात्रा वारकऱ्यांसाठी आध्यात्मिक उत्साह आणि भक्तीचा उत्सव आहे, जिथे संत ज्ञानेश्वर, संत तुकाराम यांच्या पालख्या आणि इतर संतांच्या पादुका पंढरपूरला पोहोचतात. या यात्रेचे महत्त्व केवळ धार्मिकच नाही, तर ती महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक आणि सामाजिक एकतेचे प्रतीक आहे.

एमएसआरटीसीच्या या विशेष बस सेवेमुळे वारकऱ्यांचा प्रवास सुरक्षित आणि सुखकर होणार आहे. आषाढी एकादशी यात्रा ही पंढरपूरच्या विठ्ठल मंदिराभोवती केंद्रित आहे, जे भगवान विष्णूंचे स्वरूप मानले जाते. ही यात्रा 21 दिवस आधीपासून सुरू होते, जेव्हा देहू (संत तुकाराम) आणि आळंदी (संत ज्ञानेश्वर) येथून पालख्या निघतात. लाखो वारकरी पायी चालत, भजन-कीर्तन करत पंढरपूर गाठतात. ही यात्रा भक्ती, समर्पण आणि सामूहिक आनंदाचे दर्शन घडवते.

यामध्ये सर्व वयोगटातील आणि सामाजिक स्तरांतील लोक सहभागी होतात, ज्यामुळे ही यात्रा महाराष्ट्राच्या एकतेचे प्रतीक बनते. 6 जुलै 2025 रोजी मुख्य सोहळा पंढरपूर येथे होईल, जिथे वारकरी विठ्ठलाच्या दर्शनासाठी गर्दी करतील. या यात्रेदरम्यान रिंगण सोहळा आणि वाखरी येथील समारंभही विशेष आकर्षण असतात. एमएसआरटीसीने यंदा वारकऱ्यांच्या सोयीसाठी 5,200 विशेष बसेस चालवण्याचे नियोजन केले आहे. या बसेस 2 जुलै 2025 ते 10 जुलै 2025 या कालावधीत राज्यभरातील विविध भागांतून पंढरपूरला धावतील.

या प्रवासात देखील 75 वर्षावरील ज्येष्ठांना मोफत प्रवास देणारी अमृत ज्येष्ठ नागरिक योजना, महिलांसाठी 50 टक्के तिकीट दरात सूट देणारी महिला सन्मान योजना यासारख्या शासनाने दिलेल्या सर्व सवलती लागू राहणार आहेत. जर एखाद्या गावातून 40 किंवा त्यापेक्षा जास्त वारकरी एकत्र असतील, तर त्या गावातून थेट पंढरपूरला बस सेवा पुरवली जाईल. यासाठी वारकऱ्यांनी जवळच्या बस डेपोशी संपर्क साधावा, असे आवाहन एमएसआरटीसीने केले आहे.

पंढरपूर येथे येणाऱ्या भाविकांच्या गर्दीचा विचार करून एमएसआरटीसीने चार तात्पुरत्या बस स्थानकांची व्यवस्था केली आहे. ही स्थानके चंद्रभागा, भीमा, पांडुरंग (ITI कॉलेज) आणि विठ्ठल कारखाना येथे असतील. या स्थानकांवर स्वच्छ पिण्याचे पाणी, स्वच्छतागृहे आणि संगणकीकृत तिकीट काउंटर यासारख्या सुविधा उपलब्ध असतील. याशिवाय, वाहतूक व्यवस्थापनासाठी स्थानिक पोलिसांच्या सहकार्याने 36 ट्रॅफिक नियंत्रक आणि सुरक्षा कर्मचारी नियुक्त केले जाणार आहेत. तिकीट चोरी रोखण्यासाठी 12 तपासणी केंद्रे स्थापन केली जातील, आणि 200 सुरक्षा कर्मचारी आणि अधिकारी मार्गांवर लक्ष ठेवतील. (हेही वाचा; Maharashtra Road Safety Upgrade: महाराष्ट्र रस्ता सुरक्षा सुधारणा; महामार्ग पोलीस टॅब, कॅमेरे आणि AI-Driven License चाचण्यांसह राहणार सुसज्ज)

एमएसआरटीसीने वारकऱ्यांच्या सोयीसाठी ऑनलाइन तिकीट बुकिंगची सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे. भाविक www.msrtc.gov.in या वेबसाइटवरून किंवा एमएसआरटीसीच्या मोबाइल अॅपद्वारे तिकिटे बुक करू शकतात. याशिवाय, बस स्थानकांवरही तिकिटे उपलब्ध असतील. एमएसआरटीसीचे उपाध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक डॉ. माधव कुसेकर यांनी सांगितले की, सर्व बसेसची देखभाल पूर्ण झाली आहे, आणि त्या प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी सुसज्ज आहेत. या बसेसना स्वच्छता, पिण्याचे पाणी आणि आपत्कालीन सुविधा उपलब्ध करून दिल्या जातील.