International Sex Workers' Day 2024: आंतरराष्ट्रीय लैंगिक कामगार दिन 2 जून रोजी का साजरा केला जातो? जाणून घ्या, इतिहास आणि महत्व
हा दिवस सेक्स वर्कर्सचे अधिकार, त्यांच्याबद्दल आदर आणि सहानुभूती वाढवण्यासाठी समर्पित आहे. भेदभाव, हिंसा आणि अन्यायाविरुद्ध जागरुकता आणणे, त्यांचा व्यवसाय कोणताही असो, त्यांना इतर व्यावसायिकांप्रमाणेच समाजाचा एक भाग मानणे हा त्याचा उद्देश आहे.
International Sex Workers' Day 2024: आंतरराष्ट्रीय लैंगिक कामगार दिन दरवर्षी 2 जून रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस सेक्स वर्कर्सचे अधिकार, त्यांच्याबद्दल आदर आणि सहानुभूती वाढवण्यासाठी समर्पित आहे. भेदभाव, हिंसा आणि अन्यायाविरुद्ध जागरुकता आणणे, त्यांचा व्यवसाय कोणताही असो, त्यांना इतर व्यावसायिकांप्रमाणेच समाजाचा एक भाग मानणे हा त्याचा उद्देश आहे. ग्लोबल नेटवर्क ऑफ सेक्स प्रोजेक्ट्स (NSWP) नुसार, आंतरराष्ट्रीय सेक्स वर्कर्स डे 2024 ची थीम, नेहमीप्रमाणे, 'न्यायासाठी प्रवेश' ही आहे. या संघटनेचे मुख्य उद्दिष्ट सर्व लैंगिक कामगारांना हक्क आणि न्याय सुनिश्चित करण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न करणे हे आहे. आंतरराष्ट्रीय सेक्स वर्कर्स डे (2 जून 2024) निमित्त, त्याच्या विविध पैलूंबद्दल जाणून घेऊया...हे देखील पाहा: International Sex Workers' Day 2024: 2 जून को क्यों मनाया जाता है अंतर्राष्ट्रीय सेक्स वर्कर्स दिवस? जानें इसका इतिहास, उद्देश्य एवं भारत में वेश्याओं पर प्रतिबंधित बातें?
2 जून 1975 रोजी ल्योन (फ्रान्स) येथील सेंट-निझियर चर्चमध्ये 100 सेक्स वर्कर्स जमल्या. चर्चमध्ये राहणाऱ्या सेक्स वर्कर्सचा पोलिसांकडून होणारा छळ थांबवावा, त्यांनी काम केलेली हॉटेल्स पुन्हा सुरू करावीत आणि त्यांच्या हत्येची न्यायालयीन चौकशी व्हावी, अशी त्यांची मागणी होती. 'आमच्या मुलांना त्यांच्या आईने तुरुंगात जावे असे वाटत नाही' असा बॅनर त्यांनी त्या चौकीवर टांगला होता.
त्यांच्या 8 दिवसांच्या आंदोलनाने जगाचे लक्ष वेधले. फ्रेंच पोलिसांनी त्यांच्या मागण्यांकडे दुर्लक्ष केले आणि त्यांना आणखी कठोर शिक्षेची धमकी दिली. पण तोपर्यंत सेक्स वर्कर्सच्या या आंदोलनाची ठिणगी युरोप आणि ब्रिटनमध्ये पसरली होती.
शेवटी ग्लोबल नेटवर्क ऑफ सेक्स वर्क प्रोजेक्ट (NSWP) ची स्थापना झाली, ज्या अंतर्गत दरवर्षी 2 जून रोजी आंतरराष्ट्रीय लैंगिक कामगार दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. NSWP संस्था लैंगिक कामगारांच्या आरोग्य आणि मानवी हक्कांसाठी वकिली करते.
आंतरराष्ट्रीय लैंगिक कामगार दिनाचा उद्देश
आंतरराष्ट्रीय लैंगिक कामगार दिन साजरा करण्याचा मुख्य उद्देश काही मुद्द्यांसह दर्शविला जाऊ शकतो.
मानवी हक्कांचे संरक्षण: लैंगिक कामगारांच्या मानवी हक्कांचे संरक्षण करणे आणि त्यांच्यावरील अत्याचार संपवणे.
आरोग्य सेवा: लैंगिक कामगारांना आरोग्याशी संबंधित सेवांची उपलब्धता सुनिश्चित करण्यासाठी.
कायदेशीर संरक्षण: न्यायव्यवस्थेत सुधारणा करणे आणि लैंगिक कामगारांना कायदेशीर संरक्षण प्रदान करणे.
सामाजिक स्वीकृती: समाजात लैंगिक कामगारांबद्दल सकारात्मक दृष्टीकोन आणणे आणि त्यांना समान अधिकार प्रदान करणे.
भारतातील वेश्याव्यवसाय
वेश्याव्यवसाय भारतात कायदेशीर आहे, परंतु वेश्यांच्या काही क्रियाकलापांवर कायद्याने बंदी आहे, जसे की फुटपाथ मागणे, खुले वेश्याव्यवसाय, वेश्यागृहाची मालकी किंवा व्यवस्थापन, हॉटेल वेश्याव्यवसाय, बाल वेश्याव्यवसाय, पिंपिंग आणि निविदा. मुंबई, दिल्ली, चेन्नई, कोलकाता आणि बेंगळुरू या महानगरांमध्ये बेकायदेशीर वेश्याव्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर आहे. एचआयव्ही आणि एड्सवरील संयुक्त राष्ट्रांच्या कार्यक्रमाच्या समन्वयकांचा अंदाज आहे की 2016 पर्यंत भारतात 6 लाख 57 हजार 829 वेश्या सक्रिय होत्या. 2021 पर्यंत ही संख्या आठ लाख 68 हजारांवर पोहोचली.
भारत हा जगातील सर्वात मोठ्या व्यावसायिक लैंगिक उद्योगांपैकी एक मानला जातो. हे लैंगिक पर्यटनाचे जागतिक केंद्र म्हणून ओळखले जाते, जे श्रीमंत देशांतील पर्यटकांना आकर्षित करते. भारतातील लैंगिक उद्योग अब्जावधी डॉलर्सचा आहे आणि सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या उद्योगांपैकी एक आहे.