
India Cultural Diplomacy: कॅनडामध्ये पार पडलेल्या G7 परिषदेत सहभागी झालेल्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (PM Narendra Modi) यांनी विविध जागतिक नेत्यांना भारतीय पारंपरिक हस्तकलेच्या कलाकृती भेट देत भारताची सांस्कृतिक समृद्धी (Indian Cultural Abundance) सादर केली. या कलात्मक भेटींनी केवळ सौंदर्य नव्हे, तर भारताच्या हस्तकला परंपरेचे जागतिक व्यासपीठावर दर्शनही (India Global Relations) घडवले. पंतप्रधान मोदी यांनी जगभरातील विविध नेत्यांना कोणकोणत्या भेटवस्तू दिल्या, याबाबत माहिती आणि छायाचित्रे इथे दिली आहेत. त्याच्या माध्यमातून आपणही भारतीय कलेच्या समृद्ध वारशाची झलक अनुभवू शकता.
कोणत्या जागतिक नेत्यास काय भेट दिले
दक्षिण आफ्रिकेचे अध्यक्ष सिरिल रामाफोसा यांना मोदींनी छत्तीसगडमध्ये बनवलेला डोक्रा पितळ घोडा भेट दिला. ही कलाकृती लॉस्ट-वॅक्स कास्टिंग या पुरातन पद्धतीने तयार केली असून, आदिवासी कारागिरांनी ती हाताने बनवलेली असते. या घोड्याचे रूप शक्ती, निष्ठा आणि भक्तीचे प्रतीक मानले जाते आणि त्याचा वापर धार्मिक विधींमध्ये केला जातो. बारीक तारांच्या डिझाईनसह त्यावरील साखळ्या व घंटा यासारखी सजावट अद्वितीय असते. (हेही वाचा, 'भारताने कधीही मध्यस्थी स्वीकारली नाही आणि स्वीकारणारही नाही' PM Modi यांनी US President Donald Trump यांना स्पष्ट सांगितल्याची Foreign Secretary Vikram Misri यांची माहिती)

दक्षिण कोरियाचे अध्यक्ष ली जे म्यंग यांना पंतप्रधान मोदींनी मधुबनी चित्र भेट दिले. बिहारची ही मिथिला कला महिलांनी पिढ्यानपिढ्या जोपासलेली असून मूळतः ती सण-समारंभाच्या वेळी भिंतींवर रंगवली जात होती. आज ती कागद, कापड आणि कॅनव्हासवर तयार केली जाते. यामध्ये प्रकृती, देवता, प्राणी आणि भारतीय पुराणकथांतील प्रसंग मोठ्या रंगीत शैलीत साकारले जातात.

मेक्सिकोच्या राष्ट्राध्यक्ष क्लॉडिया शेनबॉम यांना मोदींनी महाराष्ट्रातील वारली चित्रकला भेट दिली. ही कला वारली जमातीची पारंपरिक कला असून ती भाताच्या पिठाच्या पांढऱ्या रंगाने मातीच्या भिंतींवर काढली जाते. या चित्रांत देवता नसून शेती, नृत्य, मासेमारी, विवाह आणि ग्रामीण जीवनाचे प्रसंग साध्या रेषांमधून दाखवले जातात. “तारपा नृत्य” हे सर्वाधिक वापरले जाणारे दृश्य असून त्यातून एकतेचे आणि आनंदाचे प्रतीक साकारले जाते.

ब्राझीलचे अध्यक्ष लुईझ इनासियो लुला द सिल्वा यांना मोदींनी मेघालयमधील केन आणि बांबूपासून बनवलेली हंसासह नौका भेट दिली. ही नौका नैसर्गिक साहित्याने तयार केली जाते आणि तिच्यामधील हंस सौंदर्याचे, तर मधल्या मंदिरासारख्या रचनेत अध्यात्मिकतेचे प्रतीक आहे. ही कलाकृती खासी आणि गारो जमातीचे पारंपरिक कौशल्य दर्शवते, जे कुठलेही खिळे किंवा गोंद न वापरता बनवले जाते.
भारत आणि रिपब्लिक ऑफ कोरिया संबंधांना चालना
Boosting India-Republic of Korea relations!
PM @narendramodi and President @Jaemyung_Lee of the Republic of Korea had a productive meeting on the sidelines of the G7 Summit in Kananaskis, Canada. They agreed to strengthen cooperation in areas such as trade and commerce,… pic.twitter.com/QNjQURnwDm
— PMO India (@PMOIndia) June 17, 2025
या सर्व भेटी कॅनानास्किस, कॅनडा येथे झालेल्या G7 परिषदेच्या पार्श्वभूमीवर घेतलेल्या द्विपक्षीय बैठकीत दिल्या गेल्या. पंतप्रधान मोदींनी रामाफोसा आणि लुला यांच्याशी ग्लोबल साऊथमधील मुद्द्यांवर चर्चा केली, तर दक्षिण कोरियाच्या अध्यक्षांसोबत व्यापार, गुंतवणूक, हरित हायड्रोजन आणि तंत्रज्ञानातील सहकार्य यावर भर देण्यात आला.
या भेटींनंतर मोदींनी X (जुने ट्विटर) वर लिहिले, रामाफोसा आणि लुला यांच्यासोबत उत्कृष्ट चर्चा झाली. आम्ही ग्लोबल साऊथमधील महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर सतत बोलत आहोत आणि पुढील पिढ्यांसाठी चांगले भविष्य घडवण्यासाठी कटिबद्ध आहोत. या दौऱ्याच्या शेवटी पंतप्रधान मोदींनी कॅनडाच्या जनतेचे आणि सरकारचे आभार मानले आणि लिहिले, “ही G7 परिषद अत्यंत फलदायी ठरली. जागतिक शांतता, समृद्धी आणि शाश्वततेसाठी भारत कटिबद्ध आहे.