DR Congo Health Crisis: डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ कांगोमधील एक रहस्यमय रोग, ज्याला सुरुवातीला 'डिसीज एक्स' (Disease X) म्हणून संबोधले जात होते, तो आता एक गंभीर प्रकारचा मलेरिया (Severe Malaria) म्हणून ओळखला गेला आहे. देशाच्या आरोग्य मंत्रालयाने ही माहिती दिली. तसेच, या मंत्रालालयाने दिलेल्या माहितीनुसार एक्स म्हणजेच नव्याने संबोधला गेलेल्या मलेरियाच्या उद्रेकाने 143 हून अधिक व्यक्तींचा बळी घेतला आहे. यामध्ये प्रामुख्याने महिला आणि लहान मुले यांचा समावेश आहे. उल्लेखनीय असे की, या आजाराचा ऑक्टोबर 2023 पासून सुमारे 600 लोकांना संसर्ग झाला आहे.
मृत्यूचे प्रमाण 6.2%
डीआर काँगोने प्रसिद्धीस दिलेल्या एका अधिकृत निवेदनात,म्हटले आहे की, एक्स आजाराबाबात निर्माण झालेले रहस्य अखेर सोडवण्यात आले आहे. हे प्रकरण कुपोषणामुळे वाढलेल्या श्वसनाच्या आजाराच्या स्वरूपात गंभीर मलेरियाचे आहे. ज्याचे एकूण 592 प्रकरणांसह मृत्यूचे प्रमाण 6.2% आहे. (हेही वाचा, 'Disease X': कोरोनानंतर नव्या गूढ महामारीचे संकेत; जाणून घ्या काय आहे 'एक्स' आजार, त्याची लक्षणे व कशी घ्याल काळजी)
'रोग एक्स' ची उत्पत्ती
डिसीज एक्स ही संज्ञा जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) जागतिक साथी किंवा साथीच्या रोगांची क्षमता असलेल्या अज्ञात रोगजनकांचे वर्णन करण्यासाठी तयार केली आहे. या आजाराने सुरुवातीला भीती वाढवली असली तरी, मलेरिया म्हणून उद्रेकाची ओळख डी. आर. काँगोसारख्या प्रदेशात या रोगामुळे निर्माण झालेली सातत्यपूर्ण आव्हाने अधोरेखित करते. (हेही वाचा: Premature Deaths in Adults: 'कोविड लस हे देशातील तरुणांच्या आकस्मिक मृत्यूचे कारण नाही...'; ICMR ने संसदेत सादर केले संशोधन, इतर 5 घटक जबाबदार)
डीआर काँगोः एक मलेरिया हॉटस्पॉट
जागतिक आरोग्य संघटनेने डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ काँगोला जागतिक स्तरावर सर्वाधिक मलेरियाचा केंद्रबिंदू असलेल्या असलेल्या देशांमध्ये स्थान दिले आहे. जे जगभरातील मलेरियाच्या प्रकरणांपैकी आणि मृत्यूंपैकी 11% आहे. या प्रदेशात मलेरिया हे सार्वजनिक आरोग्यासाठी एक मोठे आव्हान राहिले आहे, जिथे आरोग्य सेवांची मर्यादित उपलब्धता हे संकट वाढवते. मलेरियाच्या साथीशी संबंधित जीनोटाइपमधील वांशिक आणि प्रादेशिक फरक या रोगावर नियंत्रण ठेवण्याच्या प्रयत्नांना आणखी गुंतागुंतीचे बनवतात.
जागतिक मलेरिया सांख्यिकी आणि आव्हाने
डब्ल्यू. एच. ओ. च्या ताज्या जागतिक मलेरिया अहवालानुसार, 2000 सालापासून लक्षणीय प्रगती होऊनही हा आजार जागतिक आरोग्याला धोका आहे.
2023 च्या आकडेवारीची ठळक वैशिष्ट्येः
दरम्यान, डीआर काँगोमधील अलीकडील उद्रेक, विशेषतः आरोग्य सेवा प्रणाली तणावाखाली असलेल्या प्रदेशांमध्ये, मलेरियामुळे निर्माण झालेल्या सततच्या धोक्याची स्पष्ट आठवण करून देतो. आणखी जीवितहानी टाळण्यासाठी आणि त्याचा जागतिक परिणाम कमी करण्यासाठी या रोगाचा सामना करण्यासाठी अधिक प्रभावी अंमलबजावणी करायला हवी, असे जागतिक आरोग्य संघटनेने म्हटले आहे.