Tahawwur Rana Extradition: मुंबईवरील २६/११ च्या दहशतवादी हल्ल्यातील दोषी तहव्वर राणाच्या प्रत्यार्पणाला अमेरिकेच्या सर्वोच्च न्यायालयाने मंजुरी दिली आहे. या प्रकरणी त्याच्या शिक्षेविरोधात दाखल केलेली पुनर्विचार याचिका न्यायालयाने फेटाळून लावली आहे. पाकिस्तानी-कॅनेडियन उद्योगपती तहव्वर राणा याच्यावर २००८ मध्ये मुंबई शहरात झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यात महत्त्वाची भूमिका बजावल्याचा आरोप आहे. ६३ वर्षीय तहव्वर राणा सध्या लॉस एंजेलिसच्या तुरुंगात आहेत. त्याच्या प्रत्यार्पणासाठी भारताने अमेरिकन सरकारकडे विनंती केली तेव्हा ती मंजूर करण्यात आली. मुंबई हल्ल्यातील भूमिकेमुळे त्याच्यावर अनेक गंभीर गुन्हे दाखल आहेत.
दाऊद गिलानीया नावाने ओळखला जाणारा पाकिस्तानी-अमेरिकन दहशतवादी डेव्हिड कोलमन हेडलीयाच्याशी त्याचा संबंध आहे. हेडली हा मुंबई हल्ल्याचा मुख्य सूत्रधार होता आणि राणाने त्याला आणि पाकिस्तानातील इतर दहशतवाद्यांना लष्कर-ए-तोयबासारख्या दहशतवादी संघटनांना मदत करण्यात मदत केली होती.
राणाचे प्रत्यार्पण
तहव्वर राणाच्या प्रत्यार्पणासाठी भारताने ४ डिसेंबर २०१९ रोजी अमेरिकेला डिप्लोमॅटिक नोट सुपूर्द केली होती. त्यानंतर 10 जून 2020 रोजी भारताने राणाच्या तात्पुरत्या अटकेसाठी याचिका दाखल केली होती, जेणेकरून त्याचे प्रत्यार्पण करता येईल. जो बायडन प्रशासनाने राणाच्या प्रत्यार्पणाचे समर्थन आणि मान्यता दिली. भारत आणि अमेरिका यांच्यात १९९७ मध्ये द्विपक्षीय प्रत्यार्पण करार झाला असून, त्याअंतर्गत ही प्रक्रिया राबविण्यात आली आहे.
राणाने अमेरिकेच्या कनिष्ठ न्यायालये आणि सॅन फ्रान्सिस्कोच्या अॅटर्नी जनरलसह अनेक फेडरल कोर्टात त्याच्या प्रत्यार्पणाविरोधात कायदेशीर लढाई लढली होती. कोर्ट ऑफ अपील्सचाही यात समावेश होता. १३ नोव्हेंबर रोजी त्यांनी अमेरिकेच्या सर्वोच्च न्यायालयात 'विट ऑफ सर्टिओरी' याचिका दाखल केली, ही त्यांच्या खटल्यातील शेवटची कायदेशीर पायरी आहे. मात्र, सर्वोच्च न्यायालयाने त्याची याचिका फेटाळून लावत त्याचे भारतात प्रत्यार्पण करण्यास परवानगी दिली.
हा निर्णय भारताचा एक मोठा राजनैतिक आणि कायदेशीर विजय आहे कारण यामुळे हे सिद्ध होते की दहशतवादाविरोधातील भारताच्या लढाईत आंतरराष्ट्रीय सहकार्य आवश्यक आणि प्रभावी आहे. तहव्वर राणाचे आता भारतात प्रत्यार्पण करण्यात येणार असून, तेथे त्याला २६/११ च्या हल्ल्याप्रकरणी न्याय मिळेल.