Education | Image Used For Representational purpose Only (Photo Credits: Pixabay.com)

Foreign University Campuses India: महाराष्ट्राला जागतिक शिक्षण केंद्र बनवण्यासाठी राज्य सरकारने एक ऐतिहासिक पाऊल उचललं आहे. ‘मुंबई राइजिंग’ उपक्रमांतर्गत (Mumbai Rising Initiative) नवी मुंबईत भारतातील पहिलं इंटरनॅशनल एज्युकेशन सिटी (International Education City Navi Mumbai) उभारण्यात येणार आहे. या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पाअंतर्गत पाच जागतिक दर्जाची आंतरराष्ट्रीय विद्यापीठं मुंबई व नवी मुंबईत आपले कॅंपस उभारण्यासाठी LOI (Letter of Intent) स्वीकारणार आहेत.

LOI प्रदान समारंभ येत्या शनिवारी मुंबईतील ताज महाल पॅलेस हॉटेलमध्ये आयोजित करण्यात आला आहे. या कार्यक्रमाला केंद्रीय शिक्षणमंत्री धर्मेंद्र प्रधान हे मुख्य पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस, उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे, उपमुख्यमंत्री अजित पवार, तसेच उच्च व तांत्रिक शिक्षणमंत्री चंद्रकांत पाटील यांचीही उपस्थिती असणार आहे.

भारतात येणारी आंतरराष्ट्रीय विद्यापीठं

महाराष्ट्रात कॅंपस उभारण्यासाठी LOI मिळवणाऱ्या विद्यापीठांची यादी खालीलप्रमाणे:

  • अ‍ॅबरडीन विद्यापीठ (University of Aberdeen, UK)

  • यॉर्क विद्यापीठ (University of York UK)

  • पश्चिम ऑस्ट्रेलिया विद्यापीठ (University of Western Australia)

  • इलिनॉय इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (Illinois Institute of Technology, USA)

  • इस्टिटूटो युरोपियो डिझाईन (Istituto Europeo di Design,IED, इटली)

ही विद्यापीठं शिक्षण, संशोधन आणि नावीन्यतेच्या क्षेत्रात जागतिक कीर्तीची आहेत.

शिक्षण नगरी: एक दूरदृष्टीपूर्ण प्रकल्प

ही इंटरनॅशनल एज्युकेशन सिटी CIDCO (City and Industrial Development Corporation) मार्फत आणि महाराष्ट्र सरकारच्या मार्गदर्शनाखाली विकसित करण्यात येत आहे. नवी मुंबई इंटरनॅशनल एअरपोर्टपासून फक्त 5 किलोमीटर अंतरावर ही सिटी उभारण्यात येणार आहे, ज्यामुळे जगभरातून विद्यार्थी व प्राध्यापकांसाठी येथे पोहोचणं सोपं होईल. (हेही वाचा, India's First International Education City: नवी मुंबई ठरणार देशातील पहिली आंतरराष्ट्रीय एज्युकेशन सिटी; उद्या पाच प्रसिद्ध परदेशी विद्यापीठांना प्रदान केली जाणार कॅम्पसची स्थापना करण्यासाठी इरादापत्रे)

CIDCOच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितलं की, 'ही भारतातली पहिली अशा प्रकारची शिक्षण नगरी असेल, जिथे एकाच ठिकाणी 10 आघाडीची जागतिक विद्यापीठं आपले कॅंपस सुरू करतील.'

विद्यार्थ्यांसाठी आणि अर्थव्यवस्थेसाठी फायदेशीर

या उपक्रमामुळे भारतीय विद्यार्थ्यांना जागतिक दर्जाचं शिक्षण देशातच उपलब्ध होणार आहे. परदेशी विद्यापीठांच्या कॅंपसमुळे बहुसांस्कृतिक शैक्षणिक देवाण-घेवाण, संशोधनातील सहकार्य आणि विद्यार्थी व प्राध्यापकांमध्ये जागतिक पातळीवरील संवाद शक्य होणार आहे.

या प्रकल्पामुळे भारतीय विद्यार्थ्यांचा परदेशात शिक्षणासाठी होणारा प्रवास कमी होईल, तसंच राज्याच्या आर्थिक विकासालाही चालना मिळेल. शिक्षण क्षेत्राशी संबंधित नोकरीच्या संधी, पायाभूत सुविधा आणि नाविन्यपूर्ण प्रकल्प निर्माण होतील, ज्यामुळे मुंबई आणि नवी मुंबई जागतिक शिक्षण केंद्र म्हणून ओळखली जाईल.

दरम्यान, हा प्रकल्प महाराष्ट्राच्या $1 ट्रिलियन अर्थव्यवस्थेचं स्वप्न साकार करण्याच्या दिशेने महत्त्वाचं पाऊल आहे. त्याचबरोबर तो भारताच्या $5 ट्रिलियन अर्थव्यवस्थेच्या उद्दिष्टाशीही सुसंगत आहे. इंटरनॅशनल एज्युकेशन सिटीच्या माध्यमातून महाराष्ट्र जागतिक ज्ञान, नाविन्य आणि शैक्षणिक उत्कृष्टतेचा केंद्रबिंदू बनण्याच्या दिशेने मोठं पाऊल टाकत आहे. हा प्रकल्प भारताच्या उच्च शिक्षणाच्या इतिहासात एक नवीन अध्याय ठरणार आहे.