E-RUPI Guide: पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी नवे ई-रुपी डिजिटल पेमेंट सोल्यूशन केले लाँच, जाणून घ्या वापरायचं कसं ?
मोदींनी नेहमीच डिजिटल उपक्रमांचे समर्थन केले आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (PM Narendra Modi) यांनी आज ई-रुपी डिजिटल पेमेंट (e-RUPI digital payment) सोल्यूशन लॉन्च (Launch) केले आहे. मोदींनी नेहमीच डिजिटल उपक्रमांचे समर्थन केले आहे. पंतप्रधान कार्यालयाने (PMO) सांगितले की, सरकार आणि लाभार्थी यांच्यात मर्यादित टच पॉईंटसह, लक्ष्यित आणि लीकप्रूफ पद्धतीने लाभ लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचण्यासाठी अनेक कार्यक्रम सुरू करण्यात आले आहेत. इलेक्ट्रॉनिक व्हाउचरची (Electronic voucher) संकल्पना सुशासनाची ही दृष्टी पुढे नेते, असे त्यात म्हटले आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी केलेल्या ट्विटनुसार ई-रुपी हे डिजिटल पेमेंटसाठी कॅशलेस (Cashless) आणि कॉन्टॅक्टलेसवर (Contactless) आधारित आहे.
ई-आरयूपीआय हे एक क्यूआर कोड (QR code) किंवा एसएमएस स्ट्रिंग-आधारित ई-व्हाउचर (E-voucher) आहे. जे लाभार्थ्यांच्या मोबाइलवर वितरित केले जाते. एनपीसीआय नुसार, स्टेट बँक ऑफ इंडिया, एचडीएफसी, एक्सिस, पंजाब नॅशनल बँक, बँक ऑफ बडोदा, कॅनरा बँक, इंडसइंड बँक आणि आयसीआयसीआय बँक आधीच ई-रुपीआय डिजिटल पेमेंट सोल्यूशनसह लाइव्ह आहेत.
हे प्रीपेड व्हाउचर म्हणून काम करेल. जे सेवा प्रदात्याला पेमेंट म्हणून रिडीम केले जाऊ शकते. हे कार्ड, डिजिटल पेमेंट अॅप किंवा इंटरनेट बँकिंग अॅक्सेसची गरज दूर करते. हे सेवा प्रदात्यांचे प्रायोजक लाभार्थी आणि सेवा प्रदात्यांशी डिजिटल पद्धतीने जोडेल. हे कोणत्याही मध्यस्थांच्या सहभागाशिवाय वेळेवर देयके देण्याचे आश्वासन देते. अधिकृत निवेदनानुसार हे देखील सुनिश्चित करते की सेवा प्रदात्याला पैसे पूर्ण झाल्यानंतरच पैसे दिले जातील.
डिजिटल पेमेंट सोल्यूशन नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने त्याच्या UPI प्लॅटफॉर्मवर, वित्तीय सेवा विभाग, आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय आणि राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण यांच्या सहकार्याने विकसित केले आहे. SMS द्वारे प्राप्त QR कोड स्कॅन करून व्हाउचर रिडीम करू शकतात.
डिजिटल पेमेंट सेवेचा वापर कल्याणकारी सेवांचे लीक-प्रूफ वितरण सुनिश्चित करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. याचा उपयोग आई आणि बालकल्याण योजना, टीबी निर्मूलन कार्यक्रम, आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना, खत सबसिडी यासारख्या योजनांअंतर्गत औषधे आणि पौष्टिक सहाय्य प्रदान करण्याच्या योजनांच्या अंतर्गत सेवा वितरीत करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
याचा वापर कसा करावा ?
हे एक एसएमएस स्ट्रिंग किंवा क्यूआर कोड आधारित ई-व्हाउचर आहे. कोड लाभार्थीच्या मोबाइल फोनवर पाठविला जातो. या कोडच्या मदतीने, पेमेंट थेट सेवा प्रदात्याच्या बँक खात्यात हस्तांतरित केले जाते. कोणताही सेवा प्रदाता त्याच्या भागीदार बँकेच्या मदतीने ई-व्हाउचर तयार करू शकतो. लाभार्थी या ई-व्हाउचरच्या मदतीने सेवा प्रदात्याला पैसे देऊ शकतात. सेवा प्रदाता QR कोड किंवा SMS स्ट्रिंगसाठी हे ई-व्हाउचर स्कॅन करणे आवश्यक असेल. पडताळणी प्रक्रियेनंतर पेमेंट केले जाईल.