Devendra Fadnavis (PC - ANI)

काँग्रेसचे (Congress) माजी अध्यक्ष राहुल गांधी (Rahul Gandhi) यांची भारत जोडो यात्रा (Bharat Jodo Yatra) सध्या महाराष्ट्रात सुरू आहे. राहुल गांधींच्या महाराष्ट्र दौऱ्याचा आज 12 वा दिवस आहे. आज बुलढाण्यातील शेगाव येथे त्यांची सभा झाली. मात्र आज त्यांनी 25 मिनिटांच्या भाषणात सावरकरांवर काहीही बोलणे टाळले. कालच्या विधानाच्या निषेधार्थ आज महाराष्ट्रभर भाजप, शिंदे गट आणि मनसे कार्यकर्त्यांनी निदर्शने केली. विनायक दामोदर सावरकरांनी इंग्रजांची माफी मागितली. तो इंग्रजांकडून पेन्शन घेत असे. राहुल यांच्या या वक्तव्याला उपमुख्यमंत्री  देवेंद्र फडणवीस (Devendra Fadnavis) यांनी उत्तर दिलं आहे. पत्रकार परिषदेत राहुल गांधींनी सावरकरांनी ब्रिटिश सरकारला लिहिलेले पत्र दाखवले होते.

सावरकरांचा अवमान करणाऱ्या विचारांना मूठमाती दिल्याशिवाय गप्प बसणार नाही, असे याआधी फडणवीस म्हणाले होते म्हणून ते असे बोलले होते. फडणवीस यांनी महात्मा गांधींच्या पत्राचा हवाला दिला आहे. या पत्रात महात्मा गांधींनी इंग्रजांना लिहिलेल्या पत्राप्रमाणेच ही ओळ लिहिली आहे, मी तुमचा विश्वासू सेवक राहण्याची विनंती करतो.

यानंतर फडणवीस यांनी आपल्या ट्विटमध्ये लिहिले की, 'राहुल जी, काल तुम्ही मला पत्राच्या शेवटच्या ओळी वाचण्यास सांगितले. चला, आज मी तुम्हाला काही कागदपत्रे वाचून दाखवतो. आपल्या सर्वांचा आदर असलेल्या महात्मा गांधींचे हे पत्र तुम्ही वाचले आहे का? त्यातील शेवटच्या ओळी तुम्हाला मी वाचायच्या होत्या का?

किंबहुना ज्या आधारावर राहुल गांधींनी सावरकरांनी इंग्रजांची माफी मागितली होती आणि मला तुमचा सेवक म्हणून ठेवा, असे सांगण्याचा प्रयत्न केला होता, त्याला सावरकरांचे पणतू रणजित सावरकर यांनीही काल उत्तर दिले होते. शिष्टाचार म्हणून अशा ओळी लिहिण्याची त्याकाळी प्रथा होती, असे ते म्हणाले होते. ही ओळ कोणत्याही पत्राच्या शेवटी लिहिली जात असे. याचा पुरावाही फडणवीस यांनी आपल्या ट्विटमध्ये महात्मा गांधींचे पत्र जोडून सादर केला आहे.

आपल्या ट्विटमध्ये देवेंद्र फडणवीस यांनी राहुल गांधींना आजी इंदिरा गांधी यांचे सावरकरांबद्दलचे मत वाचण्याचा सल्ला दिला आहे. इंदिरा गांधींनी सावरकरांना स्वातंत्र्य चळवळीचे आधारस्तंभ आणि शूर पुत्र म्हटले होते. देशाचे पंतप्रधान नरसिंह राव आणि काँग्रेसचे शरद पवार यांचे सावरकरांबद्दलचे मत जाणून घ्यायला हवे होते, मग त्यांनी सावरकरांबद्दलचे मत प्रस्थापित करायला हवे होते, असे फडणवीस म्हणाले होते.

फडणवीस यांनी शरद पवार यांच्या भाषणाचा एक अंशही ट्विट केला आहे. त्यात पवार सावरकरांच्या दोन जन्मठेपेचा उल्लेख करताना ऐकायला मिळतात. फडणवीस यांनी नरसिंह राव यांचे एक पत्रही ट्विट केले आहे, ज्यात त्यांनी सावरकर हे प्रबळ राष्ट्रवादी असल्याचे वर्णन केले आहे.

यानंतर देवेंद्र फडणवीस यांनी आपल्या ट्विटमध्ये सावरकरांबद्दल इतर काही बड्या नेत्यांनी आणि विचारवंतांनी दिलेल्या मतांचे पुरावे सादर केले आहेत. यामध्ये माजी राष्ट्रपती सर्वपल्ली राधाकृष्णन, माजी संरक्षण मंत्री आणि महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री यशवंत राव चव्हाण, कम्युनिस्ट नेते आणि डावे विचारवंत श्रीपाद अमृत डांगे यांचा समावेश आहे. या सर्वांनी सावरकरांना क्रांतिकारक आणि देशभक्त म्हणून स्मरण केले आहे.