Ram Navami 2024: हिंदू दिनदर्शिकेनुसार, श्री रामनवमी हा सण दरवर्षी चैत्र महिन्याच्या शुक्लपक्षाच्या नवव्या तिथीला मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. असे मानले जाते की, या दिवशी अयोध्येत, राजा दशरथची पत्नी कौशल्या हिच्या पोटी श्री रामाचा जन्म भगवान विष्णूचा अवतार म्हणून झाला होता. यानिमित्ताने देशभरात रामजन्मोत्सव साजरा केला जातो, तसेच विविध प्रकारचे आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. इंग्रजी दिनदर्शिकेनुसार, यावर्षी श्री रामनवमी 17 एप्रिल 2024 रोजी साजरी होणार आहे.
श्री राम जन्मोत्सव कसा साजरा करावा
या दिवशी सकाळी स्नान करून ध्यान करून श्रीराम जयंतीदिनी व्रत करण्याचे व्रत घेतले जाते. यानंतर भाविक श्री राम भजन गात प्रभातफेरी काढतात. भगवान श्रीरामाच्या जयंतीनिमित्त दुपारी १२ वाजता भगवान श्रीरामाची पूजा विधीनुसार केली जाते.
यानिमित्ताने देशभरात विविध प्रकारचे धार्मिक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. काही ठिकाणी श्रीरामाची जीवन कथा आयोजित केली जाते. राम रथ किंवा राम शोभा यात्रा काढली जाते आणि भक्त जय श्री रामचा जयघोष करत पुढे जातात.
अयोध्येत विशेष थाट आहे
मान्यतेनुसार, भगवान श्रीरामांचा जन्म अयोध्येत झाला होता आणि त्यांचे बालपण येथेच व्यतीत झाले होते, त्यामुळे येथे भगवान श्रीरामांशी संबंधित अनेक आठवणी आहेत. या दिवशी संपूर्ण अयोध्येत रामनवमीचा थाट आणि वैभव दिसून येते.
येथे, श्री राम जन्मोत्सवाचे केंद्र कनक भवन आणि सरयू नदीच्या काठावर आहे, जिथे एक भव्य जत्रा आयोजित केली जाते. सकाळी, शुभ मुहूर्तावर, श्री रामासह माता सीता आणि लक्ष्मण यांच्या मूर्तींनी सजवलेली रथयात्रा काढली जाते. या रथयात्रेत हजारो भाविक सहभागी होतात.
राम नवमीची पूजा पद्धत
श्री राम नवमीच्या दिवशी, भक्त मंदिरे आणि घरांमध्ये श्री राम जन्मोत्सव साजरा करतात. देशभरातील राम मंदिरांची सजावट आठवडाभर आधीच सुरू होते. ठिकठिकाणी राम-भजन व यज्ञविधी केले जातात.
या दिवशी भक्त श्री राम मंत्राचा जप करतात. घरोघरी श्री रामललाच्या मूर्तीला चरणामृताने स्नान करून गंगाजलाने स्नान घातले जाते. त्यांना फुलं आणि रत्नांनी सजवलेल्या झुल्यात झोपवलं जातं आणि नवीन कपडे घालून त्यांची शोभा वाढवली जाते.
यानंतर त्यांना अक्षत आणि रोळीचे तिलक लावून उदबत्ती, दिवे, फळे आणि फुलांनी त्यांची पूजा केली जाते. पूजेच्या वेळी तुळशीची पाने आणि कमळाची फुले अर्पण करा आणि प्रसाद म्हणून खीर आणि फळे अर्पण करा. षोडशोपचार पद्धतीनुसार पूजा करावी. यानंतर ‘भये प्रकट कृपाला दीन दयाला कौशल्या हितकरी’ हे गाणे गायले जाते.
दक्षिण भारतात, रामनवमीचा दिवस हा भगवान राम आणि माता सीता यांच्या विवाहाचा दिवस देखील मानला जातो. त्यामुळे त्यांच्या मूर्तींची पूजा केली जाते.
श्रीरामजन्मोत्सव 2020 शुभ मुहूर्त
चैत्र नवरात्रीची नवमी तिथी 16 एप्रिल 2024 रोजी दुपारी 1:23 पासून सुरू होऊन दुसऱ्या दिवशी 17 एप्रिल रोजी दुपारी 3:14 वाजेपर्यंत असेल. अशा परिस्थितीत 17 एप्रिल रोजी चैत्र नवरात्रीची महानवमी साजरी होणार आहे. नऊ दिवसांच्या नवरात्रोत्सवाचा शेवटचा दिवस महानवमी किंवा राम नवमी म्हणून ओळखला जातो.